Sinh viên thực tập tại doanh nghiệp có được hưởng lương hay không?
Trong cuộc hành trình học tập và phát triển sự nghiệp, việc thực tập đóng vai trò quan trọng đối với sinh viên và doanh nghiệp. Tuy nhiên, có một số thắc mắc xoay quanh trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc xác nhận thực tập cho sinh viên. Bài viết này sẽ giải đáp những câu hỏi này dựa trên quy định của pháp luật Việt Nam.
I. Doanh nghiệp có nghĩa vụ xác nhận thực tập cho sinh viên thực tập hay không?
Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động giáo dục được quy định tại Điều 93 Luật Giáo dục 2019 như sau:
“Trách nhiệm của xã hội
1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm sau đây:
a) Hỗ trợ, hợp tác với nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục và nghiên cứu khoa học; tạo điều kiện cho nhà giáo và người học tham quan, hoạt động trải nghiệm, thực tập, nghiên cứu khoa học;
b) Tham gia xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, ngăn chặn hoạt động có ảnh hưởng xấu đến người học;
c) Tạo điều kiện để công dân trong độ tuổi quy định thực hiện nghĩa vụ học tập để thực hiện phổ cập giáo dục, hoàn thành giáo dục bắt buộc để người học được vui chơi, hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao lành mạnh;
d) Hỗ trợ các nguồn lực cho phát triển sự nghiệp giáo dục theo khả năng của mình.”
Theo đó, pháp luật khuyến khích doanh nghiệp tạo điều kiện cho sinh viên thực tập để họ có thể trải nghiệm thực tế trong lĩnh vực công việc của mình. Tuy nhiên, không có quy định bắt buộc doanh nghiệp phải xác nhận thực tập sau khi sinh viên hoàn thành thực tập tại doanh nghiệp.
II. Sinh viên thực tập tại doanh nghiệp có được hưởng lương hay không?
Pháp luật về lao động hiện nay chưa có quy định về hợp đồng thực tập hay bắt buộc doanh nghiệp phải trả lương thực tập cho sinh viên.
Tuy nhiên nếu doanh nghiệp và sinh viên thực tập thỏa thuận và giao kết một trong hai loại hợp đồng sau thì sinh viên thực tập vẫn có thể nhận được những quyền lợi liên quan.
- Hợp đồng đào tạo: Đối với sinh viên được đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, hoặc đào tạo lại từ kinh phí của doanh nghiệp hoặc đối tác tài trợ, có thể có hợp đồng đào tạo. Trong hợp đồng này, các điều kiện liên quan đến lương và quyền lợi có thể được thỏa thuận.
- Hợp đồng thử việc: Đối với sinh viên thực tập có năng lực và doanh nghiệp có định hướng, họ có thể ký hợp đồng thử việc. Trong hợp đồng này, mức lương thử việc phải từ 85% mức lương của công việc đó nếu làm chính thức.
III. Trường hợp sinh viên thực tập ký hợp đồng thử việc với doanh nghiệp thì sau bao lâu sẽ ký hợp đồng lao động?
Thời gian thử việc được quy định tại Điều 25 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
“Thời gian thử việc
Thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng chỉ được thử việc một lần đối với một công việc và bảo đảm điều kiện sau đây:
1. Không quá 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp;
2. Không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên;
3. Không quá 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ;
4. Không quá 06 ngày làm việc đối với công việc khác.”
Đồng thời tại Điều 27 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
“Kết thúc thời gian thử việc
1. Khi kết thúc thời gian thử việc, người sử dụng lao động phải thông báo kết quả thử việc cho người lao động.
Trường hợp thử việc đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết đối với trường hợp thỏa thuận thử việc trong hợp đồng lao động hoặc phải giao kết hợp đồng lao động đối với trường hợp giao kết hợp đồng thử việc.
Trường hợp thử việc không đạt yêu cầu thì chấm dứt hợp đồng lao động đã giao kết hoặc hợp đồng thử việc.
2. Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền hủy bỏ hợp đồng thử việc hoặc hợp đồng lao động đã giao kết mà không cần báo trước và không phải bồi thường.”
Theo đó, sinh viên thực tập có thời gian thử việc phụ thuộc vào tính chất, mức độ phức tạp của công việc, cụ thể như sau:
- Đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp: Không quá 180 ngày;
- Đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên: Không quá 60 ngày;
- Đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ: Không quá 30 ngày;
- Đối với công việc khác: Không quá 06 ngày.
Khi kết thúc thời gian thử việc, người sử dụng lao động phải thông báo kết quả thử việc cho người lao động.
Trường hợp thử việc đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết đối với trường hợp thỏa thuận thử việc trong hợp đồng lao động hoặc phải giao kết hợp đồng lao động đối với trường hợp giao kết hợp đồng thử việc.
Kết luận
Trong việc xác nhận thực tập cho sinh viên, doanh nghiệp không có nghĩa vụ bắt buộc theo pháp luật Việt Nam, nhưng họ được khuyến khích hỗ trợ và tạo điều kiện cho sinh viên thực tập. Mẫu đơn xác nhận thực tập chưa được quy định cụ thể trong pháp luật. Sinh viên thực tập có cơ hội nhận lương dựa trên hợp đồng đào tạo hoặc hợp đồng thử việc, tùy thuộc vào thỏa thuận giữa họ và doanh nghiệp.