Có được miễn trách nhiệm hình sự cho người mắc bệnh hiểm nghèo?

Miễn trách nhiệm hình sự là một khía cạnh quan trọng của Bộ luật Hình sự, nhằm bảo vệ quyền lợi của những người đã phạm tội nhưng có các yếu tố như hành động hối cải, ngăn chặn kịp thời hậu quả tội phạm, hoặc có thể bị ảnh hưởng bởi thể trạng hoặc năng lực hạn chế so với người thường. Trong các trường hợp như vậy, Nhà nước thường xem xét việc miễn trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, câu hỏi nảy ra là liệu người mắc bệnh hiểm nghèo cũng có được xem xét miễn trách nhiệm hình sự hay không? 1. Những loại bệnh nào được xem là bệnh hiểm nghèo?Danh sách các loại bệnh được xem xét miễn trách nhiệm hình sự vẫn chưa được Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định cụ thể. Tuy nhiên, trong một số tài liệu pháp luật khác, đã có sự liệt kê về vấn đề này, như ví dụ là Danh mục các loại bệnh hiểm nghèo được công bố trong Công văn 6383/BTC-TCT năm 2015, ghi chép tổng cộng 42 loại bệnh, trong đó có: Ung thưNhồi máu cơ tim lần đầuPhẫu thuật động mạch vànhPhẫu thuật thay van timPhẫu thuật động mạch chủĐột quỵHôn mêBệnh xơ cứng rải rácBệnh xơ cứng cột bên teo cơBệnh ParkinsonViêm màng não do vi khuẩnViêm não nặngU não lành tínhLoạn dưỡng cơ. Bại hành tủy tiến triểnTeo cơ tiến triểnViêm đa khớp dạng thấp nặngHoại thư do nhiễm liên cầu khuẩn tan huyếtThiếu máu bất sảnLiệt hai chiMù hai mắtMất hai chiMất thính lựcMất khả năng phát âmThương tật toàn bộ và vĩnh viễnSuy thậnBệnh nang tủy thậnViêm tụy mãn tính tái phátSuy ganBệnh Lupus ban đỏGhép cơ quan (ghép tim, ghép gan, ghép thận)Bệnh lao phổi tiến triểnBỏng nặngBệnh cơ timBệnh Alzheimer hay sa sút trí tuệTăng áp lực động mạch phổiBệnh rối loạn dẫn truyền thần kinh vận độngChấn thương sọ não nặngBệnh chân voiNhiễm HIV do nghề nghiệpGhép tủyBại liệt    Danh sách 42 loại bệnh trong danh mục này đề cập đến một loạt các tình trạng sức khỏe, từ các bệnh mãn tính đến các chấn thương nặng nề và các bệnh hiểm nghèo khác. Việc liệt kê những loại bệnh này là một nỗ lực để đảm bảo rằng những người bị ảnh hưởng bởi các tình trạng sức khỏe đặc biệt này có cơ hội hợp pháp được xem xét miễn trách nhiệm hình sự, trong tình thế mà họ thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các nghĩa vụ pháp lý. 2.  Giảm hình phạt cho người mắc bệnh hiểm nghèo trong quá trình thi hành án phạt tù trong trường hợp nào?Trong quá trình thi hành án phạt tù, nếu phạm nhân bị mắc phải một số tình trạng bệnh được xác định là bệnh hiểm nghèo, theo quy định tại Khoản 4, Điều 4 của Thông tư liên tịch số 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC, các tình trạng sau đây sẽ được xem xét giảm hình phạt tù:Bệnh ung thư giai đoạn cuối.Tình trạng liệt.Bệnh lao nặng không phản ứng được với thuốc điều trị.Xơ gan cổ chướng.Suy tim độ III trở lên.Suy thận độ IV trở lên.Nhiễm HIV và đã chuyển sang giai đoạn AIDS, đồng thời có nhiễm trùng cơ hội.Không có khả năng tự phục vụ bản thân và có tiên lượng xấu.Mắc các bệnh khác mà Hội đồng giám định y khoa, bệnh viện cấp tỉnh hoặc cấp quân khu trở lên kết luận là bệnh hiểm nghèo và có nguy cơ đe dọa tính mạng.    Quy định này nhằm đảm bảo tính nhân đạo và công bằng trong việc thi hành án phạt tù đối với những người mắc bệnh hiểm nghèo, giúp họ có cơ hội được xem xét giảm hình phạt và được điều trị và chăm sóc tốt hơn trong quá trình thụ án.3.Có được miễn trách nhiệm hình sự cho người mắc bệnh hiểm nghèo?Cụ thể, theo Khoản 2 của Điều 29 trong Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi Bộ luật Hình sự 2017), quy định về miễn trách nhiệm hình sự đề cập đến việc miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho người phạm tội "nếu trong quá trình tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, có sự thay đổi trong tình hình khiến cho hành vi phạm tội hoặc người phạm tội không còn tạo ra nguy hiểm cho xã hội nữa."Theo quy định này, người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự trong các trường hợp sau:Khi tiến hành điều tra, truy tố, hoặc xét xử, xảy ra sự thay đổi trong tình hình khiến cho người phạm tội không còn tiềm ẩn nguy hiểm cho xã hội nữa.Khi tiến hành điều tra, truy tố, hoặc xét xử, người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến việc họ không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội.Trước khi hành vi phạm tội bị phát hiện, người phạm tội tự thú và cung cấp thông tin rõ ràng về tội ác, đóng góp một cách tích cực vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng giảm thiểu hậu quả của tội phạm đến mức thấp nhất, và có công lớn hoặc cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội công nhận.Vì vậy, người bị mắc bệnh hiểm nghèo có thể được xem xét miễn trách nhiệm hình sự nếu bệnh của họ dẫn đến việc họ không còn tiềm ẩn nguy hiểm cho xã hội nữa.    Quy định cho phép miễn trách nhiệm hình sự cho người phạm tội nếu có những thay đổi trong tình hình khiến cho họ không còn nguy hiểm cho xã hội. Điều này bao gồm những trường hợp nếu họ mắc phải bệnh hiểm nghèo, khiến cho khả năng gây nguy hiểm giảm đi đáng kể. Ngoài ra, quy định cũng xem xét việc miễn trách nhiệm hình sự cho những người tự thú và hỗ trợ trong việc phát hiện và giảm thiểu hậu quả của tội ác.Kết Luận: Mặc dù không có hướng dẫn cụ thể về định nghĩa bệnh hiểm nghèo nhưng có thể dựa vào danh sách 42 loại bệnh để đánh giá xem người mắc bệnh có tiếp tục mang nguy cơ đối với xã hội hay không để quyết định việc miễn trách nhiệm hình sự. Trong khi việc miễn trách nhiệm hình sự cho người mắc bệnh hiểm nghèo có thể dẫn đến các tranh luận phức tạp về tư tưởng và quyền lợi, điều quan trọng là phải xem xét từng trường hợp cụ thể và tìm kiếm giải pháp cân đối. Để tìm hiểu rõ hơn các vấn đề liên quan truy cập tại thủ tục pháp luật.