HÀNH VI NÀO BỊ CẤM TRONG HOẠT ĐỘNG THANH TRA?

1. THANH TRA LÀ GÌ?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Thanh tra 2022, định nghĩa:

"Điều 2. Giải thích từ ngữ

1. Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Hoạt động thanh tra bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành."

Hoạt động thanh tra bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành:

- Thanh tra hành chính là thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý của cơ quan quản lý nhà nước.

- Thanh tra chuyên ngành là thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý theo ngành, lĩnh vực.

Hoạt động thanh tra có mục tiêu phát hiện các hạn chế và thiếu sót trong cơ chế quản lý, chính sách, và pháp luật để đề xuất giải pháp, biện pháp khắc phục cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Ngoài ra, hoạt động thanh tra còn nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý các vi phạm pháp luật, đồng thời hỗ trợ cơ quan, tổ chức và cá nhân tuân thủ quy định của pháp luật. Việc này nhằm tăng cường yếu tố tích cực, đóng góp vào việc cải thiện hiệu quả và hiệu lực của hoạt động quản lý nhà nước, bảo vệ lợi ích của Nhà nước và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân.

2. Cơ quan thực hiện chức năng thanh tra gồm những cơ quan nào?

Theo Điều 9 Luật Thanh tra 2022 quy định:

"Điều 9. Cơ quan thực hiện chức năng thanh tra

1. Cơ quan thanh tra theo cấp hành chính bao gồm:

a) Thanh tra Chính phủ;

b) Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Thanh tra tỉnh);

c) Thanh tra quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Thanh tra huyện);

d) Cơ quan thanh tra tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định.

2. Cơ quan thanh tra theo ngành, lĩnh vực bao gồm:

a) Thanh tra Bộ, cơ quan ngang Bộ (sau đây gọi chung là Thanh tra Bộ);

b) Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ và tương đương (sau đây gọi chung là Thanh tra Tổng cục, Cục);

c) Thanh tra sở.

3. Cơ quan thanh tra ở cơ quan thuộc Chính phủ.

4. Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cơ quan cơ yếu Chính phủ."

5. Cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành."

3. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra

Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra được quy định cụ thể tại Điều 8 Luật Thanh tra 2022, gồm:

"Điều 8. Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra

1. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn thanh tra để thực hiện hành vi trái pháp luật, sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho đối tượng thanh tra và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; lạm quyền trong quá trình tiến hành thanh tra.

2. Thanh tra không đúng thẩm quyền, không đúng với nội dung quyết định thanh tra, kế hoạch tiến hành thanh tra đã được phê duyệt.

3. Cố ý không ra quyết định thanh tra khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật mà theo quy định của pháp luật phải tiến hành thanh tra; bao che cho đối tượng thanh tra; cố ý kết luận sai sự thật; kết luận, quyết định, xử lý trái pháp luật; không kiến nghị khởi tố và chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện qua thanh tra đến cơ quan điều tra để xem xét, quyết định việc khởi tố vụ án hình sự theo quy định của pháp luật.

4. Đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ trong hoạt động thanh tra.

5. Tiết lộ thông tin, tài liệu liên quan đến cuộc thanh tra khi kết luận thanh tra chưa được công khai.

6. Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động thanh tra; tác động làm sai lệch kết quả thanh tra, kết luận, kiến nghị thanh tra.

7. Không cung cấp thông tin, tài liệu hoặc cung cấp không kịp thời, không đầy đủ, không trung thực, thiếu chính xác; chiếm đoạt, tiêu hủy tài liệu, vật chứng liên quan đến nội dung thanh tra.

8. Chống đối, cản trở, mua chuộc, đe dọa, trả thù, trù dập người tiến hành thanh tra, người thực hiện giám sát, người thực hiện thẩm định, người cung cấp thông tin, tài liệu cho cơ quan thực hiện chức năng thanh tra; gây khó khăn cho hoạt động thanh tra.

9. Hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của luật."

Kết luận

Hoạt động thanh tra đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật trong môi trường kinh doanh và quản lý. Tuy nhiên, để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả, có những hành vi bị cấm trong quá trình thanh tra. Việc tuân thủ quy định pháp luật liên quan đến hoạt động thanh tra là cần thiết để đảm bảo rằng quá trình này diễn ra theo cách hợp pháp và đúng quy định. Để biết thêm chi tiết và hướng dẫn cụ thể, bạn có thể tham khảo Thủ tục pháp luật.