Có được hiến tạng khi bị gia đình phản đối không?

Hiện tôi 25 tuổi và có mong muốn hiến tạng của mình trong trường hợp tôi qua đời. Tuy nhiên, gia đình tôi phản đối quyết liệt, đặc biệt là mẹ tôi, người đã tuyên bố rằng nếu tôi không may mất đi, cô ấy sẽ không đồng ý ký giấy cho bệnh viện lấy tạng của tôi. Trong tình huống này, liệu việc lấy tạng của tôi sau khi tôi qua đời có thể được thực hiện hay không?

Hiến tạng là gì?

Căn cứ theo khoản 6 Điều 3 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định:

“Điều 3: Giải thích từ ngữ

…

6. Hiến mô, bộ phận cơ thể người là việc cá nhân tự nguyện hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống hoặc sau khi chết.”

Như vậy, hiến tạng được hiểu là việc cá nhân tự nguyện đồng ý hiến mô hoặc bộ phận cơ thể của mình, có thể thực hiện trong khi còn sống hoặc sau khi qua đời.

Thủ tục đăng ký hiến tạng sau khi chết

Theo Điều 18 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định về thủ tục đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết cụ thể như sau:

"Điều 18. Thủ tục đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết

1. Người có đủ điều kiện quy định tại Điều 5 của Luật này có quyền bày tỏ nguyện vọng hiến mô, bộ phận cơ thể của mình sau khi chết với cơ sở y tế.

2. Khi nhận được thông tin của người có nguyện vọng hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết, cơ sở y tế có trách nhiệm thông báo cho Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

3. Khi nhận được thông báo về trường hợp hiến mô, bộ phận cơ thể người, Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người có trách nhiệm thông báo cho cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật này để tiến hành các thủ tục đăng ký cho người hiến.

4. Khi nhận được thông báo của Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật này có trách nhiệm sau đây:

a) Trực tiếp gặp người hiến để tư vấn về các thông tin có liên quan đến hiến, lấy mô, bộ phận cơ thể người;

b) Hướng dẫn việc đăng ký hiến theo mẫu đơn; thực hiện việc kiểm tra sức khỏe cho người hiến;

c) Cấp thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết cho người hiến;

d) Báo cáo danh sách người đăng ký hiến đã được cấp thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết cho Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

5. Việc đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết có hiệu lực kể từ khi người đăng ký được cấp thẻ đăng ký hiến.

6. Bộ trưởng Bộ Y tế quy định mẫu đơn đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết; việc tư vấn, kiểm tra sức khỏe cho người hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết."

Người thân phản đối thì có được hiến tạng không?

Điều 5 Luật Hiến, lấy ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định:

"Điều 5: Quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác

Người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác."

Một cá nhân muốn hiến mô, bộ phận cơ thể của mình sau khi chết có quyền thể hiện nguyện vọng này với cơ sở y tế để nhận tư vấn và hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng ký. Khi đã hoàn tất các thủ tục này, người đó sẽ nhận được một thẻ đăng ký, xác nhận nguyện vọng hiến tặng mô, bộ phận cơ thể của mình.

Thêm vào đó, dựa trên Điều 21 của Luật Hiến, lấy ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006, việc lấy mô, bộ phận cơ thể từ một người chỉ được phép thực hiện khi người đó có thẻ đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể sau khi chết, và đã được chính thức công bố đã chết não. Nếu không có thẻ đăng ký hiến tặng, việc lấy mô, bộ phận cơ thể của một người chỉ có thể thực hiện khi có sự đồng ý bằng văn bản từ cha, mẹ, người giám hộ, vợ, chồng, hoặc đại diện của các con đã thành niên của người đó.

Như vậy, từ các quy định trên, sau khi bạn thực hiện việc đăng ký hiến tạng (khi bạn còn sống) thì việc hiến tạng vẫn sẽ được diễn ra sau khi bạn qua đời dù bị sự phản đối của gia đình bạn.