Có bị phạt tù khi thực hiện hành vi ép buộc người khác theo tôn giáo của mình không?

Tôi nhận thấy có một số trường hợp khi hai người kết hôn, một trong hai bên cố gắng ép buộc người kia phải theo tôn giáo của mình. Tôi muốn tìm hiểu liệu việc này có vi phạm pháp luật không? Nếu có vi phạm, hình thức xử phạt như thế nào đối với hành vi ép buộc người khác theo tôn giáo của mình?

Tôn giáo là gì?

Theo quy định tại khoản 5 Điều 2 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 định nghĩa về tôn giáo như sau:

"Điều 2. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

[...]

5. Tôn giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ, giáo lý, giáo luật, lễ nghi và tổ chức."

Theo đó, tôn giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ, giáo lý, giáo luật, lễ nghi và tổ chức.

Ép buộc người khác theo tôn giáo của mình có vi phạm pháp luật không?

Theo quy định tại Điều 24 Hiến pháp 2013 có quy định:

"Điều 24.

1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.

2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật."

Theo đó, mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào và không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.

Đồng thời, tại Điều 6 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 cũng quy định về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người như sau:

"Điều 6. Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người

1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

2. Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo.

3. Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

4. Chức sắc, chức việc, nhà tu hành có quyền thực hiện lễ nghi tôn giáo, giảng đạo, truyền đạo tại cơ sở tôn giáo hoặc địa điểm hợp pháp khác.

5. Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.

6. Chính phủ quy định chi tiết việc bảo đảm thực hiện các quyền quy định tại khoản 5 Điều này."

Theo đó, mỗi công dân đều có quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo, điều này được tôn trọng và bảo hộ bởi nhà nước. Không ai có quyền can thiệp vào tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác. Mỗi cá nhân có quyền thể hiện niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo thông qua việc thực hành lễ nghi, tham gia lễ hội, nghiên cứu và tuân thủ giáo lý, giáo luật tôn giáo. Vì vậy, ép buộc người khác theo tôn giáo của mình là vi phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người đó.

Có phạt tù đối với hành vi ép buộc người khác theo tôn giáo của mình?

Theo quy định tại Điều 164 Bộ luật Hình sự 2015 về tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác như sau:

"Điều 164. Tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Dẫn đến biểu tình;

đ) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm."

Theo đó, hành vi ép buộc người khác theo tôn giáo của mình, nếu đã từng bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính và tiếp tục vi phạm, sẽ bị đánh giá và áp dụng biện pháp cải tạo không giam giữ trong khoảng thời gian không quá 01 năm, hoặc bị áp dụng biện pháp phạt tù trong khoảng thời gian từ 03 tháng đến 01 năm.

Nếu trường hợp vi phạm có sự tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; phạm tội 02 lần trở lên; dẫn đến biểu tình; gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì sẽ bị áp dụng biện pháp phạt tù trong khoảng thời gian từ 01 năm đến 03 năm.

Đối với người phạm tội, cũng có khả năng bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định trong khoảng thời gian từ 01 năm đến 05 năm.