Thành Lập Công Đoàn Trong Công Ty Có Bắt Buộc Không?

Trong bầu không khí thị trường lao động đang thay đổi mạnh mẽ, việc có một tổ chức đại diện cho quyền lợi của người lao động trở nên cực kỳ quan trọng. Và đó chính là Công đoàn. Nhưng liệu mỗi doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?Công đoàn được hiểu như thế nào?Công đoàn, theo quy định tại Điều 1 của Luật Công đoàn 2012, là một tổ chức chính trị - xã hội quan trọng đại diện cho giai cấp công nhân và người lao động. Được thành lập dựa trên cơ sở tự nguyện, công đoàn là thành viên tích cực trong hệ thống chính trị xã hội Việt Nam, với sự lãnh đạo từ Đảng Cộng sản Việt Nam.Nhiệm vụ của công đoàn bao gồm:Đại Diện Quyền Lợi Người Lao Động: Công đoàn đóng vai trò quan trọng trong việc đại diện cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân và những người lao động khác. Đồng thời, nó cũng đại diện cùng với các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế và xã hội trong việc chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.Tham Gia Quản Lý Nhà Nước và Kinh Tế - Xã Hội: Công đoàn có vai trò tham gia vào quản lý nhà nước và quản lý kinh tế - xã hội. Nó tham gia cùng với các cơ quan khác trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức và doanh nghiệp.Tuyên Truyền và Vận Động: Công đoàn có trách nhiệm tuyên truyền, vận động người lao động tham gia vào việc học tập để nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp. Hơn nữa, nó còn thúc đẩy sự tuân thủ pháp luật và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.Như vậy, công đoàn không chỉ đại diện quyền lợi của người lao động mà còn đóng góp quan trọng vào quản lý xã hội và sự phát triển bền vững của đất nước.Thành Lập Công Đoàn Trong Công Ty Có Bắt Buộc Không?Dựa trên Điều 6 của Luật Công đoàn 2012:"Điều 6. Về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Công đoàn:Việc thành lập Công đoàn dựa trên nguyên tắc tự nguyện và hoạt động theo cơ chế tập trung dân chủ.Hoạt động của Công đoàn tuân thủ Điều lệ Công đoàn Việt Nam, đồng thời phù hợp với hướng dẫn, chủ trương và chính sách của Đảng cũng như pháp luật của Nhà nước."Căn cứ vào nội dung Điều 6, có thể thấy rằng việc thành lập Công đoàn hoàn toàn dựa trên ý muốn và quyết định tự nguyện của người lao động trong một tổ chức hay doanh nghiệp. Điều này có nghĩa, không có quy định pháp lý nào bắt buộc một doanh nghiệp hoặc tổ chức phải có Công đoàn. Tuy nhiên, sự tồn tại của Công đoàn giúp bảo vệ quyền lợi của người lao động, đồng thời đảm bảo rằng hoạt động của doanh nghiệp luôn tuân thủ chủ trương, chính sách và pháp luật của Nhà nước.Công ty muốn thành lập công đoàn phải đáp ứng các điều kiện nào?Theo Điều 13 của Điều lệ Công đoàn Việt Nam, kèm theo Quyết định 174/QĐ-TLĐ năm 2020 và Điều 11 Hướng dẫn 03/HD-TLĐ năm 2020, điều kiện để thành lập công đoàn cơ sở được quy định như sau:Đơn vị Sử Dụng Lao Động: Công đoàn cơ sở có thể được hình thành tại các đơn vị sau:Doanh Nghiệp: Áp dụng cho tất cả các thành phần kinh tế, bao gồm cả:Công ty con trong nhóm công ty.Chi nhánh và văn phòng đại diện của doanh nghiệp có trụ sở tại các địa phương khác.Hợp Tác Xã: Những hợp tác xã sử dụng lao động dựa theo pháp luật về lao động.Đơn Vị Sự Nghiệp: Cả đơn vị công lập và ngoài công lập hạch toán độc lập.Cơ Quan Nhà Nước và Tổ Chức: Bao gồm tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, và tổ chức xã hội - nghề nghiệp.Cơ Quan và Tổ Chức Nước Ngoài: Tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam và sử dụng lao động người Việt Nam.Cơ Quan và Tổ Chức Khác: Những đơn vị này phải sử dụng lao động dựa theo quy định của pháp luật về lao động.Trường Hợp Đặc Biệt: Đối với những đơn vị sử dụng lao động mà không đáp ứng đủ điều kiện để thành lập công đoàn cơ sở riêng, hoặc dựa vào nguyện vọng của người lao động, họ có thể lựa chọn hình thức thành lập công đoàn cơ sở ghép với các đơn vị sử dụng lao động khác.Như vậy, việc thành lập công đoàn cơ sở không chỉ giới hạn ở doanh nghiệp mà còn mở rộng cho các tổ chức, cơ quan, và đơn vị sử dụng lao động khác, nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động trong môi trường làm việc của họ.Trình tự thủ tục thành lập công đoàn?Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 14 Điều lệ Công đoàn Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 174/QĐ-TLĐ năm 2020, trình tự thủ tục thành lập công đoàn cơ sở và nghiệp đoàn cơ sở như sau:Bước 1: Lập Ban Vận ĐộngNgười lao động ở những nơi chưa có công đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở tự nguyện lập Ban Vận Động để chuẩn bị cho việc thành lập công đoàn.Bước 2: Tuyên Truyền và Vận ĐộngBan Vận Động sẽ tiến hành các hoạt động tuyên truyền và vận động người lao động.Nhận đơn xin gia nhập công đoàn từ những người lao động mong muốn tham gia.Bước 3: Tổ Chức Đại HộiKhi đáp ứng đủ các điều kiện quy định cho việc thành lập công đoàn, Ban Vận Động sẽ tổ chức đại hội để chính thức thành lập công đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở.Tiến hành đăng ký với công đoàn cấp trên.Bước 4: Nhận Sự Công NhậnCông đoàn cấp trên sẽ xem xét và quyết định công nhận công đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở mới thành lập.Bước 5: Bắt Đầu Hoạt Động Chính ThứcCông đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở mới thành lập sẽ chính thức bắt đầu hoạt động sau khi có quyết định công nhận từ công đoàn cấp trên.Trách nhiệm của Công Đoàn Cấp TrênHỗ trợ lập Ban Vận Động.Hỗ trợ Ban Vận Động về nội dung, phương thức tuyên truyền và tổ chức đại hội.Xem xét và quyết định việc công nhận hoặc không công nhận đoàn viên, công đoàn cơ sở, nghiệp đoàn cơ sở mới thành lập.Trong trường hợp người lao động không có khả năng tổ chức Ban Vận Động, công đoàn cấp trên sẽ trực tiếp tiến hành các công việc liên quan đến việc thành lập công đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở.Lưu ý:Trong trường hợp công đoàn cơ sở hoặc nghiệp đoàn cơ sở không đủ điều kiện tồn tại và hoạt động, công đoàn cấp trên sẽ quyết định việc giải thể.Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn có trách nhiệm hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện Điều này.Tóm lại, việc thành lập công đoàn cơ sở và nghiệp đoàn cơ sở đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa người lao động và công đoàn cấp trên. Việc này không chỉ nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động mà còn góp phần tăng cường sức mạnh tổ chức của công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động.Một câu hỏi được nhiều người lao động quan tâm, đặc biệt trong các doanh nghiệp không có công đoàn thì xử lý kỷ luật như thế nào?. Bạn có thể tại khảo bài viết tại đây hoặc các vấn đề liên quan tại ttpl.vn