Cha mẹ mất thì ai sẽ trở thành người giám hộ đương nhiên của trẻ?

Tôi là một chàng trai 19 tuổi và đã mất cả cha lẫn mẹ trong vòng một tháng qua. Tôi đã nghe nói rằng mình có thể sẽ trở thành người giám hộ đương nhiên cho em gái 10 tuổi của mình. Tuy nhiên, hiện tại tôi đang theo học đại học và không có điều kiện về mặt tài chính, cũng như không có đủ thời gian để chăm sóc em gái. Tôi muốn biết liệu có khả năng nào để tôi từ chối vai trò này và chuyển quyền giám hộ cho bà nội của mình hay không? Tôi rất mong nhận được phản hồi, xin cảm ơn!1. Khi nào trẻ em cần người giám hộ?Trẻ em cần có người giám hộ khi không còn có cha mẹ để quản lý hoặc trong trường hợp cha mẹ không còn có khả năng phụ trách quản lý do tình trạng sức khỏe hoặc các nguyên nhân khác. Theo pháp luật của Việt Nam, và cụ thể là Điều 47 Bộ luật Dân sự 2015, nghĩa vụ của người giám hộ sẽ bao gồm việc quản lý tài sản, quyền lợi, và phải chăm sóc, giáo dục người được giám hộ. Điều này không chỉ là một trách nhiệm pháp lý mà còn là một trách nhiệm đạo đức và xã hội đối với người giám hộ. Ngoài ra, người giám hộ cũng phải tôn trọng và bảo vệ quyền lợi, danh dự, và nhân phẩm của người được giám hộ, cũng như thực hiện các nghĩa vụ quân sự hoặc công dân thay mặt người đó nếu cần.Theo Điều 47 Bộ luật Dân sự 2015, người giám hộ là cần thiết khi:- Trẻ chưa thành niên mất cả cha lẫn mẹ, hoặc cha mẹ không được xác định.- Trẻ chưa thành niên có cha, mẹ nhưng họ mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong việc nhận thức và kiểm soát hành vi của mình.- Trẻ mất năng lực hành vi dân sự.- Trẻ có khó khăn trong việc nhận thức và kiểm soát hành vi.2. Trường hợp nào một người đương nhiên trở thành người giám hộ?Theo Điều 52 Bộ luật Dân sự 2015, trong trường hợp cha mẹ của một trẻ em mất hoặc không còn có khả năng quản lý, có một thứ tự ưu tiên đã được thiết lập về việc ai sẽ đảm nhận nghĩa vụ này. Thứ tự này thường bao gồm anh chị em ruột, theo sau là ông bà, và cuối cùng là các bác, chú, cô, dì ruột. Tuy nhiên, người giám hộ cũng cần phải đáp ứng các tiêu chí nhất định, như năng lực hành vi dân sự hoàn toàn, không bị tước quyền cha mẹ, và không có tư cách đạo đức bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định là không đảm bảo quyền lợi của trẻ em.Theo Điều 52 Bộ luật Dân sự 2015, người giám hộ đương nhiên được xác định dựa trên:- Thứ tự ưu tiên là anh chị ruột. Nếu không có điều kiện, thứ tự tiếp theo là anh chị ruột khác.- Trong trường hợp không có anh chị ruột, ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại có thể trở thành người giám hộ.- Cuối cùng, nếu không có sự lựa chọn trên, bác ruột, chú ruột, cô ruột, dì ruột có thể trở thành người giám hộ.3. Quyền và nghĩa vụ của người giám hộ cho người dưới 18 tuổiMột người giám hộ phải tuân thủ một loạt nghĩa vụ và quyền lợi được pháp luật quy định. Điều này bao gồm việc quản lý tài sản của người được giám hộ, đảm bảo rằng tài sản đó được sử dụng đúng mục đích và theo đúng ý muốn của người đó hoặc phù hợp với quyền lợi tốt nhất của người đó. Nghĩa vụ này cũng bao gồm việc đảm bảo giáo dục và sức khỏe tốt nhất cho người được giám hộ.Các quyền và nghĩa vụ này được quy định cụ thể tại Điều 55, 56 và 58 Bộ luật Dân sự năm 20154. Có thể từ chối trở thành người giám hộ hay không?Nếu bạn không muốn hoặc cảm thấy không đủ khả năng để đảm nhận nghĩa vụ này, pháp luật cho phép bạn từ chối và chuyển cho người giám hộ đương nhiên khác.. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, một quy trình pháp lý cần được thực hiện để xác định xem có ai khác phù hợp hơn để đảm nhận nghĩa vụ này hay không. Thông thường, sẽ cần phải có sự can thiệp của Toà án và sự đồng tình của các bên liên quan, như các người thân khác trong gia đình, để chuyển giao quyền và nghĩa vụ của người giám hộ.