PHÂN BIỆT ĐẤU THẦU RỘNG RÃI VÀ ĐẤU THẦU HẠN CHẾ

Trong quá trình thực hiện các dự án, việc lựa chọn nhà thầu hay nhà đầu tư là một bước quan trọng, quyết định đến chất lượng và hiệu quả của dự án. Luật Đấu thầu Việt Nam quy định nhiều hình thức đấu thầu để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường và đặc thù từng dự án. Trong đó, hai hình thức phổ biến và thường được áp dụng là đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế. Cả hai hình thức này đều có những đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm riêng biệt, phù hợp với từng tình huống cụ thể.Dưới đây là bài viết phân biệt hai hình thức trên, ngoài ra nếu bạn quan tâm chi tiết của hai loại đấu thầu này có thể tham khảo bài viết Quy định pháp luật về đấu thầu rộng rãi và Quy định pháp luật về đấu thầu hạn chế. 1.Thế nào là đấu thầu?Đấu thầu là một quá trình trong đó chủ đầu tư tìm kiếm nhà thầu phù hợp để ký hợp đồng và cung cấp các dịch vụ như tư vấn, mua sắm, xây dựng, hoặc thực hiện dự án đầu tư có liên quan đến sử dụng đất. Tiêu chí chọn lựa dựa trên nguyên tắc cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả về kinh tế, theo quy định của Luật Đấu thầu 2013 và sửa đổi trong Luật Đầu tư đối tác công tư 2020.Một cách đơn giản, đấu thầu có thể được coi là việc chủ đầu tư tìm ra nhà thầu thỏa mãn các tiêu chí và yêu cầu của họ.Tại sao lại có đấu thầu? Đấu thầu tạo ra một môi trường cạnh tranh, nơi mà các nhà thầu cố gắng giành giật cơ hội thực hiện công việc hoặc cung cấp dịch vụ. Điểm mục tiêu chính của nhà thầu là đưa ra một đề nghị với giá cả hợp lý, đảm bảo việc bù đắp chi phí và thu lợi nhuận tốt nhất.2. Đấu thầu bao gồm những hình thức nào?Theo mục 1 Chương 2 của Luật Đầu tư 2013, chúng ta có các phương thức lựa chọn nhà thầu và nhà đầu tư như sau:Đấu thầu mở: Loại hình này không giới hạn số lượng nhà thầu và nhà đầu tư tham gia (Điều 20, Luật Đấu thầu 2013).Đấu thầu giới hạn: Áp dụng cho các gói thầu có yêu cầu kỹ thuật đặc thù hoặc cao (Điều 21, Luật Đấu thầu).Chỉ định thầu: Chỉ một nhà thầu được chọn để đáp ứng yêu cầu của bên mời thầu.Chào hàng cạnh tranh: Sử dụng cho gói thầu có giá trị nhất định và thuộc một trong những trường hợp như: dịch vụ đơn giản, hàng hóa sẵn có trên thị trường, hoặc công trình đơn giản với thiết kế đã được chấp thuận.Mua sắm trực tiếp: Được áp dụng cho việc mua sắm hàng hóa tương tự trong cùng một dự án hoặc dự án khác.Tự thực hiện: Sử dụng khi tổ chức quản lý trực tiếp và sử dụng gói thầu có đủ khả năng kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm.Lựa chọn trong trường hợp đặc biệt: Dành cho các gói thầu hoặc dự án có điều kiện đặc thù và cần sự quyết định của Thủ tướng Chính phủ.Tham gia của cộng đồng: Cộng đồng cư dân hoặc tổ chức kinh tế địa phương thực hiện một phần hoặc toàn bộ gói thầu.Như vậy, việc lựa chọn hình thức đấu thầu phù hợp sẽ phụ thuộc vào yêu cầu và đặc điểm của từng gói thầu.3. Phân biệt giữa đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế:Tiêu chíĐấu thầu rộng rãiĐấu thầu hạn chếCăn cứ pháp lýĐiều 20 Luật Đấu thầu 2013Điều 21 Luật Đấu thầu 2013Số lượng nhà thầu, nhà đầu tư tham gia dự thầuKhông hạn chế số lượngSố lượng tối thiểu là 3 nhà thầu, nhà đầu tưTrường hợp áp dụngÁp dụng cho các gói thầu, dự án thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu 2013, trừ các gói thầu áp dụng các hình thức đấu thầu còn lại.Gói thầu có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có tính đặc thù mà chỉ có một số nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói thầu.Ưu điểmMang tính cạnh tranh cao.Bên mở thầu tiết kiệm được thời gian và chi phí nghiên cứu hồ sơ.Nhược điểmGây khó khăn cho bên mời thầu do việc quản lý nhiều hồ sơ, chi phí tổ chức đấu thầu cao và thời gian thực hiện dài.- Ít nhà thầu, khó chọn nhà thầu phù hợp.- Không tạo ra môi trường cạnh tranh lớn, giảm hiệu quả đấu thầu.Dựa vào bảng so sánh trên, người quan tâm có thể nắm bắt được các đặc điểm, ưu nhược điểm của hai hình thức đấu thầu này và áp dụng phù hợp với từng tình huống cụ thể.Kết luận:Qua việc phân tích, chúng ta có thể thấy rằng mỗi hình thức đấu thầu đều mang những ưu và nhược điểm cụ thể. Trong khi đấu thầu rộng rãi mở ra một môi trường cạnh tranh lớn, đảm bảo sự công bằng và minh bạch; thì đấu thầu hạn chế giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và là lựa chọn tốt khi nhu cầu kỹ thuật đặc thù. Đối với những người quản lý dự án, việc hiểu rõ và lựa chọn đúng hình thức đấu thầu sẽ giúp họ tối ưu hóa quy trình lựa chọn nhà thầu, đảm bảo đạt được mục tiêu của dự án.