CÁC TRƯỜNG HỢP ĐƯƠNG NHIÊN ĐƯỢC XÓA ÁN TÍCH THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT HÌNH SỰ
Việc xóa án tích là một quyết định quan trọng trong lĩnh vực pháp luật, giúp cho những người đã có lịch sử phạm tội có cơ hội khởi đầu lại cuộc đời mình. Tuy nhiên, không phải ai cũng được xóa án tích một cách dễ dàng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các trường hợp đương nhiên được xóa án tích và quy trình liên quan. Hãy cùng Thủ tục pháp luật khám phá chi tiết về chủ đề này.
Các Trường Hợp Đương Nhiên Được Xóa Án Tích
Căn cứ quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015 thì đương nhiên được xóa án tích được áp dụng đối với người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI Bộ luật Hình sự 2015 khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện sau đây:
(1) Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
- 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn 01 năm, 02 năm, 03 năm nêu trên thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
(2) Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn nêu tại mục (1).
Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp có trách nhiệm cập nhật thông tin về tình hình án tích của người bị kết án và khi có yêu cầu thì cấp phiếu lý lịch tư pháp xác nhận không có án tích, nếu có đủ điều kiện nêu trên.
Những người dưới 18 tuổi: Trong nhiều quốc gia, người dưới 18 tuổi khi phạm tội thường không bị ghi nhớ án tích vĩnh viễn. Thay vì đánh dấu họ với tiền án, hệ thống tư pháp thường tập trung vào việc giáo dục và tái hòa nhập các đối tượng này vào xã hội.
Tội danh không nghiêm trọng: Một số tội danh không nghiêm trọng, thường gọi là "tội danh nhẹ," có thể dẫn đến xóa án tích đương nhiên. Điều này thường áp dụng cho các tội danh không gây nguy hiểm cho xã hội, như việc vi phạm luật giao thông.
Thời gian kể từ án phạm tội: Quy định về thời gian kể từ lần phạm tội cuối cùng là một yếu tố quan trọng. Trường hợp nhiều năm đã trôi qua mà không có vi phạm nào mới, án tích của bị can có thể được xóa.
Tham gia chương trình điều trị và cải thiện: Nếu bị can đã tham gia vào các chương trình điều trị hoặc cải thiện hành vi của họ sau khi phạm tội, điều này có thể được xem xét khi quyết định xóa án tích.
Quy Trình Xóa Án Tích
Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 369 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì trong thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người được đương nhiên xóa án tích và xét thấy có đủ điều kiện theo quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015 nêu trên thì cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cấp phiếu lý lịch tư pháp là họ không có án tích.
Quy trình xóa án tích thường phụ thuộc vào luật pháp của từng quốc gia. Tuy nhiên, quy trình thông thường bao gồm các bước sau:
Nộp đơn xin xóa án tích: Bị can cần nộp đơn xin xóa án tích tới cơ quan tư pháp có thẩm quyền. Đơn xin thường phải đi kèm với lý do và bằng chứng về tại sao họ nên được xóa án tích.
Xem xét và điều tra: Cơ quan tư pháp sẽ tiến hành xem xét và điều tra đơn xin. Điều này bao gồm việc kiểm tra bản tiền án, hỏi ý kiến của cơ quan điều tra và tòa án, và xem xét lý lịch bị can.
Quyết định xóa án tích: Sau khi xem xét, cơ quan tư pháp sẽ đưa ra quyết định xóa án tích hoặc từ chối đơn xin. Quyết định này thường được đưa ra dưới sự kiểm tra của tòa án hoặc các cơ quan tương tự.
Cách tính thời hạn để xóa án tích
Cách tính thời hạn để xóa án tích được quy định cụ thể tại Điều 73 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
- Thời hạn để xóa án tích quy định tại Điều 70 và Điều 71 Bộ luật Hình sự 2015 căn cứ vào hình phạt chính đã tuyên.
- Người bị kết án chưa được xóa án tích mà thực hiện hành vi phạm tội mới và bị Tòa án kết án bằng bản án có hiệu lực pháp luật thì thời hạn để xóa án tích cũ được tính lại kể từ ngày chấp hành xong hình phạt chính hoặc thời gian thử thách án treo của bản án mới hoặc từ ngày bản án mới hết thời hiệu thi hành.
- Người bị kết án trong trường hợp phạm nhiều tội mà có tội thuộc trường hợp đương nhiên được xóa án tích, có tội thuộc trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án thì căn cứ vào thời hạn quy định tại Điều 71 Bộ luật Hình sự 2015 Tòa án quyết định việc xóa án tích đối với người đó.
- Người được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại cũng được coi như đã chấp hành xong hình phạt.
Trong quá trình thực hiện quyền xóa án tích, việc tính toán thời hạn đóng một vai trò quan trọng để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình tư pháp. Điều 73 của Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định cụ thể về cách tính thời hạn để xóa án tích, nhằm giúp định rõ quy trình và đảm bảo quyền lợi của người bị kết án. Dựa trên quy định này:
Thời hạn để xóa án tích phụ thuộc vào hình phạt chính đã tuyên, đặc điểm này giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của tội phạm và xác định thời gian cụ thể cho việc xóa án tích.
Khi người bị kết án có thêm tội phạm mới và bị kết án bằng bản án có hiệu lực pháp luật, thời hạn để xóa án tích cũ sẽ được tính lại từ ngày chấp hành xong hình phạt chính hoặc thời gian thử thách án treo của bản án mới, hoặc từ ngày bản án mới hết thời hiệu thi hành. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc không vi phạm pháp luật sau khi đã được kết án.
Trong trường hợp người bị kết án phạm nhiều tội và có một trong các tội thuộc trường hợp đương nhiên được xóa án tích hoặc xóa án tích theo quyết định của Tòa án, thì thời hạn xóa án tích sẽ được xác định dựa trên quy định tại Điều 71 của Bộ luật Hình sự 2015.
Người được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại cũng được coi như đã chấp hành xong hình phạt, điều này là một cơ hội để họ khôi phục lại cuộc sống một cách bình thường và tích cực.
Tổng hợp lại, việc tính toán thời hạn để xóa án tích là một phần quan trọng của quá trình tư pháp, giúp bảo đảm quyền lợi của người bị kết án và đảm bảo rằng quá trình này diễn ra theo đúng quy định của pháp luật.
Kết Luận
Việc xóa án tích là một quyết định quan trọng giúp cho những người đã từng phạm tội có cơ hội khởi đầu lại cuộc đời mình. Tuy nhiên, quá trình này cần phải tuân theo quy định của pháp luật và được xem xét một cách cẩn thận. Thủ tục pháp luật cung cấp thông tin chi tiết và hướng dẫn về quy trình xóa án tích, giúp mọi người hiểu rõ hơn về cách thức thực hiện quyết định quan trọng này.