Thủ tục mở sổ tiết kiệm cho con
Hiện nay, nhiều bậc cha mẹ muốn tích góp tiền cho con khi con còn nhỏ. Việc mở tài khoản tiết kiệm cho con với tên con để đảm bảo tương lai tài chính của họ được trang bị cho một hành trang tốt, đáng được chú trọng.
Nhu cầu này, được pháp luật tôn trọng và tạo điều kiện thực hiện. Tuy nhiên, những vấn đề pháp lý liên quan đến việc mở tài khoản tiết kiệm cho con cũng được các bậc cha mẹ quan tâm. Vậy, khi mở tài khoản tiết kiệm, liệu trẻ em có được đứng tên trên sổ tiết kiệm hay không?
Sổ tiết kiệm là gì ?
Sổ tiết kiệm, được định nghĩa theo khoản 1 Điều 7 của Thông tư 48/2018/TT-NHNN như sau:
"Điều 7. Thẻ tiết kiệm
Thẻ tiết kiệm hoặc sổ tiết kiệm (sau đây gọi chung là Thẻ tiết kiệm) là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm của người gửi tiền tại tổ chức tín dụng, được áp dụng đối với trường hợp nhận tiền gửi tiết kiệm tại địa điểm giao dịch hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng."
Theo đó, sổ tiết kiệm là một loại chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm của người gửi tiền tại một tổ chức tín dụng cụ thể. Sổ tiết kiệm được áp dụng trong các trường hợp mà người gửi tiền nhận tiền gửi tiết kiệm tại một địa điểm giao dịch hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng.
Nội dung của sổ tiết kiệm
Nội dung của sổ tiết kiệm bao gồm các thông tin cơ bản được quy định tại Điều 7 của Thông tư 48/2018/TT-NHNN như sau:
- Tên tổ chức tín dụng, con dấu; Họ tên, chữ ký của giao dịch viên và của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng;
- Họ tên, số và ngày cấp Giấy tờ xác minh thông tin của người gửi tiền hoặc của tất cả người gửi tiền (đối với tiền gửi tiết kiệm chung) và thông tin của người đại diện theo pháp luật của người gửi tiền trong trường hợp gửi tiền gửi tiết kiệm thông qua người đại diện theo pháp luật;
- Số Thẻ tiết kiệm; số tiền; đồng tiền; ngày gửi tiền; ngày đến hạn (đối với tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn); thời hạn gửi tiền; lãi suất; phương thức trả lãi;
- Biện pháp để người gửi tiền, tra cứu khoản tiền gửi tiết kiệm;
- Xử lý đối với trường hợp nhàu nát, rách, mất Thẻ tiết kiệm
Ngoài các nội dung quy định trên, sổ tiết kiệm có thể có các nội dung khác theo quy định của tổ chức tín dụng.
Tóm lại, sổ tiết kiệm là một chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm và chứa các thông tin quan trọng liên quan đến giao dịch tiền gửi tiết kiệm tại tổ chức tín dụng.
Trẻ em được đứng tên sổ tiết kiệm không?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 3 thông tư 48/2018/TT-NHNN, người gửi tiền là người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, nếu công dân Việt Nam dưới 18 tuổi, có những quy định cụ thể như sau:
- Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không bị mất năng lực hành vi dân sự hoặc không bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật.
- Công dân Việt Nam dưới 15 tuổi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật mà thực hiện giao dịch gửi tiết kiệm phải thông qua người đại diện theo pháp luật hoặc người giám hộ.
- Trường hợp quản lý tài sản riêng của con được quy định tại Khoản 1 Điều 76 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014. Trong trường hợp con đã đủ 15 tuổi trở lên, con có thể tự mình quản lý tài sản thuộc sở hữu riêng của mình hoặc nhờ cha mẹ quản lý tài sản thay cho con.
- Trường hợp con dưới 15 tuổi hoặc con bị mất năng lực hành vi dân sự thì cha mẹ là người quản lý tài sản riêng cho con. Hoặc cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác quản lý tài sản riêng cho con, khi con từ 15 tuổi trở lên hoặc khi con đã khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì cha mẹ hoặc người đang quản lý tài sản riêng của con phải giao lại cho con, trừ trường hợp giữa cha mẹ và con có thỏa thuận khác.
- Tại Khoản 4 Điều 21 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định rằng người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền tự mình xác lập và thực hiện giao dịch dân sự, trừ trường hợp tài sản liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký thì giao dịch phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật.
Dựa vào các quy định trên, trẻ em từ đủ 15 tuổi trở lên có thể tự mình mở sổ tiết kiệm mà không cần sự đồng ý của bố mẹ. Tuy nhiên, trẻ em dưới 15 tuổi hoặc trẻ em từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có đầy đủ năng lực hành vi dân sự phải được bố mẹ hoặc người giám hộ đại diện và quản lý tài sản.
Trình tự và thủ tục mở sổ tiết kiệm cho con dưới 18 tuổi:
Để mở sổ tiết kiệm cho con dưới 18 tuổi, bạn cần tuân theo trình tự và thủ tục sau đây:
Bước 1: Đối với cá nhân từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi tự mở sổ tiết kiệm:
- Đến chi nhánh hoặc phòng giao dịch ngân hàng gần nhất.
- Xuất trình các giấy tờ cá nhân, bao gồm: Chứng minh nhân dân (CCCD) hoặc thẻ căn cước công dân (CMND) hoặc hộ chiếu có thời hạn và hiệu lực.
- Xuất trình các giấy tờ để chứng minh số tiền gửi là tài sản riêng của cá nhân, như giấy tờ về việc tặng, cho thuê được công chứng hoặc chứng thực. Nếu có, cung cấp giấy tờ về thừa kế hoặc các hợp đồng khác có liên quan.
- Nếu người thân hoặc người giám hộ theo quy định pháp luật của người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi gửi tiết kiệm cho con, cần đảm bảo có đầy đủ giấy tờ cần thiết.
Bước 2: Đối với cá nhân dưới 15 tuổi hoặc trẻ dưới 18 tuổi nhờ cha mẹ hoặc người giám hộ gửi tiết kiệm cho con:
- Cha mẹ hoặc người giám hộ của con cần cung cấp các giấy tờ sau: Chứng minh nhân dân (CCCD) hoặc thẻ căn cước công dân (CMND) hoặc hộ chiếu của người giám hộ/đại diện theo quy định pháp luật.
- Giấy khai sinh của con hoặc các giấy tờ chứng minh tư cách của người giám hộ/đại diện theo quy định pháp luật.
- Khi mở sổ tiết kiệm cho con đứng tên của con, cha mẹ hoặc người giám hộ sẽ trở thành người trực tiếp quản lý và theo dõi khoản tiền này cho con.
Sau khi cung cấp đầy đủ thông tin và giấy tờ vào "Giấy gửi tiết kiệm/Giấy tờ có giá," bạn sẽ phải tuân theo các thủ tục khác theo hướng dẫn của giao dịch viên ngân hàng.
Câu hỏi liên quan
Cha mẹ hoặc người giám hộ có được quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi ?
Trong trường hợp cha mẹ hoặc người giám hộ quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, họ có quyền định đoạt tài sản đó vì lợi ích của con. Tuy nhiên, nếu con từ đủ 09 tuổi trở lên, thì cần xem xét nguyện vọng của con trong quá trình quản lý tài sản.
Ai có quyền định đoạt tài sản riêng của con chưa thành niên?
Trường hợp cha mẹ hoặc người giám hộ quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, họ có quyền định đoạt tài sản đó vì lợi ích của con. Nếu con từ đủ 09 tuổi trở lên, thì cần xem xét nguyện vọng của con.
Quyền định đoạt tài sản riêng của con từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi quy định thế nào ?
Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng của mình. Tuy nhiên, có một số trường hợp cần lưu ý:
- Trong trường hợp tài sản là bất động sản hoặc động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc dùng tài sản để kinh doanh, con cần có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ để định đoạt tài sản.
- Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng mà không cần sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ trong các trường hợp khác.
Con riêng có được hưởng thừa kế di sản thừa kế không?
Con riêng và bố dượng, mẹ kế, nếu có quan hệ chăm sóc và nuôi dưỡng nhau như cha con hoặc mẹ con, được thừa kế di sản của nhau. Họ cũng được thừa kế di sản theo quy định về thừa kế thế vị tại Điều 652 và quan hệ thừa kế giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi và cha đẻ, mẹ đẻ theo Điều 653 của Bộ luật dân sự 2015.
Lưu ý: Người được hưởng thừa kế không được thuộc các trường hợp không được hưởng di sản tại Điều 621 hoặc từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 của Bộ luật này.
Quy trình mở sổ tiết kiệm cho con dưới 18 tuổi?
Để mở sổ tiết kiệm dành cho con, khách hàng cần đến chi nhánh, phòng giao dịch ngân hàng gần nhất và xuất trình các giấy tờ:
Giấy CMND hoặc hộ chiếu của người giám hộ/đại diện theo pháp luật
Giấy khai sinh của bé hoặc Giấy tờ chứng minh tư cách của người giám hộ/đại diện theo pháp luật.
Sau đó sẽ điền thông tin vào “Giấy gửi tiết kiệm/Giấy tờ có giá” (do Ngân hàng cung cấp) và các thủ tục khác theo sự hướng dẫn của Nhân viên Ngân hàng.
Từ bao nhiêu tuổi con có thể tự mở sổ tiết kiệm?
Căn cứ khoản 4 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người chưa thành niên như sau:
“Điều 21. Người chưa thành niên
…
4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.”