Đăng ký hành nghề kiểm toán cần những điều kiện gì?
Hành nghề kiểm toán là một lĩnh vực quan trọng trong ngành kế toán và tài chính, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy của thông tin tài chính của các tổ chức và doanh nghiệp. Để thực hiện hành nghề kiểm toán một cách hợp pháp và chuyên nghiệp, người kiểm toán cần tuân thủ các điều kiện và thủ tục đăng ký cụ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về điều kiện và thủ tục để đăng ký hành nghề kiểm toán.
Điều Kiện Cá Nhân Đăng Ký Hành Nghề Kiểm Toán:
Điều kiện đăng ký hành nghề kiểm toán:
(1) Là kiểm toán viên
Tiêu chuẩn để trở thành kiểm toán viên bao gồm:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan;
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán hoặc chuyên ngành khác theo quy định của Bộ Tài chính;
- Có Chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của Bộ Tài chính.
Trường hợp người có chứng chỉ của nước ngoài được Bộ Tài chính công nhận, đạt kỳ thi sát hạch bằng tiếng Việt về pháp luật Việt Nam và có đủ 02 tiêu chuẩn sau thì được công nhận là kiểm toán viên:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan.
(2) Có thời gian thực tế làm kiểm toán từ đủ ba mươi sáu (36) tháng trở lên
Thời gian thực tế làm kiểm toán được xác định như sau:
- Thời gian thực tế làm kiểm toán được tính là thời gian đã làm kiểm toán tại doanh nghiệp kiểm toán theo hợp đồng lao động làm toàn bộ thời gian;
- Thời gian thực tế làm kiểm toán được tính cộng dồn trong khoảng thời gian kể từ khi được cấp bằng tốt nghiệp đại học đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán theo nguyên tắc tròn tháng;
- Thời gian thực tế làm kiểm toán phải có xác nhận của người đại diện theo pháp luật hoặc người được uỷ quyền của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp kiểm toán nơi kiểm toán viên đã thực tế làm việc.
Trường hợp doanh nghiệp kiểm toán nơi kiểm toán viên làm việc đã giải thể, phá sản, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi hình thức sở hữu thì phải có xác nhận của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp kiểm toán phù hợp với thời gian mà kiểm toán viên đã làm việc tại doanh nghiệp kiểm toán đó.
Trường hợp người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp kiểm toán thời điểm đó đã không còn hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán độc lập thì phải có Bản giải trình kèm theo các tài liệu chứng minh về thời gian thực tế làm kiểm toán như bản sao sổ bảo hiểm xã hội, bản sao hợp đồng lao động.
(3) Đủ giờ cập nhật kiến thức theo quy định của Bộ Tài chính.
(4) Có hợp đồng lao động làm toàn bộ thời gian tại doanh nghiệp kiểm toán.
Kiểm toán viên được coi là có hợp đồng lao động làm toàn bộ thời gian tại doanh nghiệp kiểm toán khi:
- Hợp đồng lao động ký kết giữa kiểm toán viên và doanh nghiệp kiểm toán phải bảo đảm các yếu tố theo quy định của Bộ Luật lao động;
- Thời gian làm việc quy định trong hợp đồng và thời gian thực tế làm việc hàng ngày, hàng tuần của kiểm toán viên bảo đảm đúng và phù hợp với thời gian làm việc hàng ngày, hàng tuần của doanh nghiệp kiểm toán nơi kiểm toán viên đăng ký hành nghề;
- Không đồng thời làm đại diện theo pháp luật, giám đốc (tổng giám đốc), chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng thành viên, kế toán trưởng (hoặc phụ trách kế toán), nhân viên kế toán, kiểm toán nội bộ hoặc các chức danh khác tại đơn vị, tổ chức khác trong thời gian thực tế làm việc hàng ngày, hàng tuần tại doanh nghiệp kiểm toán theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 3 Thông tư 202/2012/TT-BTC.
(Điều 3 Thông tư 202/2012/TT-BTC)
Để đăng ký hành nghề kiểm toán, người cá nhân cần tuân thủ các điều kiện cơ bản sau:
Học Vấn Và Chứng Chỉ: Người cá nhân cần có bằng cử nhân hoặc cao hơn trong lĩnh vực kế toán hoặc tài chính từ trường đại học hoặc cơ sở đào tạo uy tín. Ngoài ra, họ cần có chứng chỉ kiểm toán viên hoặc chứng chỉ kiểm toán viên tương đương.
Kinh Nghiệm: Thường thì, người đăng ký cần có một số năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kế toán hoặc kiểm toán. Số năm kinh nghiệm này có thể khác nhau tùy theo quy định của từng quốc gia hoặc tổ chức kiểm toán.
Đạo Đức Nghề Nghiệp: Người đăng ký cần tuân thủ các quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực kiểm toán và tài chính.
Đạt Kết Quả Thi: Để đảm bảo trình độ kiến thức và kỹ năng, người cá nhân cần phải đạt kết quả thi kiểm tra kiến thức và năng lực kiểm toán. Kiểu và số lượng các kỳ thi có thể khác nhau tùy theo quốc gia và tổ chức.
Điều Kiện Tổ Chức Đăng Ký Hành Nghề Kiểm Toán:
Nếu bạn đại diện cho một tổ chức muốn đăng ký hành nghề kiểm toán, điều kiện và thủ tục có thể khác nhau. Tuy nhiên, một số điều kiện cơ bản bao gồm:
Pháp Nhân Và Hình Thức Tổ Chức: Tổ chức cần phải là một pháp nhân hoặc có hình thức tổ chức phù hợp để thực hiện dịch vụ kiểm toán.
Người Quản Lý Chuyên Nghiệp: Tổ chức cần phải có người quản lý hoặc người đại diện có bằng cử nhân hoặc cao hơn trong lĩnh vực kế toán hoặc tài chính và có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kiểm toán.
Tuân Thủ Luật Pháp: Tổ chức cần phải tuân thủ luật pháp và quy định về kiểm toán và tài chính trong quốc gia hoặc khu vực mình hoạt động.
Trình tự Đăng Ký Hành Nghề Kiểm Toán:
Bước 1: Kiểm toán viên phải lập 01 bộ hồ sơ gửi đến Bộ Tài chính thông qua doanh nghiệp kiểm toán.
Các văn bằng, chứng chỉ nếu bằng tiếng nước ngoài phải kèm theo bản dịch bằng tiếng Việt đã được công chứng hoặc chứng thực bởi cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Kiểm toán viên phải chịu trách nhiệm về các thông tin đã kê khai trong hồ sơ đăng ký hành nghề kiểm toán.
Doanh nghiệp kiểm toán và tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến việc xác nhận thông tin trong hồ sơ đăng ký hành nghề của kiểm toán viên phải chịu trách nhiệm liên đới về tính trung thực của thông tin đã xác nhận.
Bước 2: Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp kiểm toán có trách nhiệm xem xét, rà soát hồ sơ bảo đảm các kiểm toán viên đủ điều kiện đăng ký hành nghề tại tổ chức mình và ký xác nhận trên Đơn đăng ký hành nghề của từng kiểm toán viên.
Bước 3: Doanh nghiệp kiểm toán đề nghị Bộ Tài chính cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán cho các kiểm toán viên đăng ký hành nghề tại đơn vị mình theo mẫu quy định kèm theo hồ sơ đăng ký hành nghề của từng kiểm toán viên.
Hồ sơ gửi trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện đến Bộ Tài chính.
Bước 4: Trường hợp cần làm rõ các thông tin trong hồ sơ đăng ký hành nghề, Bộ Tài chính có quyền yêu cầu kiểm toán viên hoặc doanh nghiệp kiểm toán giải trình hoặc cung cấp tài liệu (sổ bảo hiểm xã hội, tài liệu khác) phục vụ cho việc kiểm tra, đối chiếu, xác minh quá trình làm việc và các thông tin khác trong hồ sơ đăng ký hành nghề kiểm toán.
Trường hợp kiểm toán viên không bổ sung tài liệu giải trình hoặc tài liệu giải trình không chứng minh đầy đủ các thông tin trong hồ sơ đăng ký hành nghề là xác thực, Bộ Tài chính có quyền từ chối đăng ký hành nghề kiểm toán. Trường hợp từ chối, Bộ Tài chính trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Bước 5: Cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán.
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ và đảm bảo đủ điều kiện, Bộ Tài chính xem xét, cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán theo quy định.
Ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán không sớm hơn ngày bắt đầu có hiệu lực của hợp đồng lao động làm toàn bộ thời gian tại doanh nghiệp kiểm toán.
(Điều 5 Thông tư 202/2012/TT-BTC)
Những người không được đăng ký hành nghề kiểm toán
- Cán bộ, công chức, viên chức.
- Người đang bị cấm hành nghề kiểm toán theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;
Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
Người đã bị kết án một trong các tội về kinh tế, chức vụ liên quan đến tài chính, kế toán mà chưa được xóa án;
Người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào cơ sở chữa bệnh, đưa vào cơ sở giáo dục.
- Người có tiền án về tội kinh tế từ nghiêm trọng trở lên.
- Người có hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán, kiểm toán và quản lý kinh tế bị xử phạt vi phạm hành chính trong thời hạn một năm, kể từ ngày có quyết định xử phạt.
(Điều 16 Luật Kiểm toán độc lập 2011)
Bảo Vệ Quyền Lợi Của Khách Hàng:
Trong lĩnh vực kiểm toán, bảo vệ quyền lợi của khách hàng và tính minh bạch là rất quan trọng. Người kiểm toán cần tuân thủ các nguyên tắc và quy định đạo đức nghề nghiệp để đảm bảo rằng công việc kiểm toán được thực hiện một cách công bằng và trung thực.
Kết Luận:
Điều kiện và thủ tục đăng ký hành nghề kiểm toán có thể thay đổi tùy theo quốc gia và khu vực. Tuy nhiên, điều quan trọng là tuân thủ các quy định và yêu cầu đăng ký để đảm bảo rằng kiểm toán được thực hiện theo các tiêu chuẩn chất lượng cao và đáng tin cậy. Để biết thêm thông tin và hướng dẫn cụ thể về quy định và quyền lợi liên quan đến hành nghề kiểm toán trong ngữ cảnh pháp lý của đất nước, bạn có thể truy cập Thủ Tục Pháp Luật. Đây là nguồn tài liệu hữu ích để hiểu rõ hơn về các quy định và quyền lợi trong lĩnh vực kiểm toán và tài chính.