Lương Gross và Lương Net khác nhau như thế nào?
Trong hợp đồng lao động và thủ tục làm việc, hai khái niệm quan trọng mà người lao động và người sử dụng lao động thường xuyên đối diện là lương gross và lương net. Chúng liên quan mật thiết đến thu nhập của người lao động và đòi hỏi sự hiểu biết về cách tính toán và phân biệt giữa chúng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể về lương gross và lương net, cùng với cách tính toán lương gross sang net.
I. Lương Gross và Lương Net khác nhau như thế nào?
Lương gross và lương net là hai khái niệm quan trọng trong lĩnh vực tiền lương, đóng một vai trò không thể thiếu trong các hợp đồng lao động và thỏa thuận làm việc với người lao động. Tuy hai loại lương này có mối liên hệ chặt chẽ, nhưng sự phân biệt giữa chúng có vai trò quan trọng trong việc quản lý thu nhập cá nhân của người lao động. Dưới đây là một số yếu tố để phân biệt lương gross và lương net:
| Tiêu chí phân biệt | Lương gross | Lương net |
| Khái niệm | Là tổng tiền lương của người lao động (NLĐ) mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) chi trả mỗi kì trả lương chưa trừ các khoản tiền bảo hiểm, tiền thuế TNCN. | Là tiền lương thực nhận của người lao động mỗi kì trả lương, không bị trừ thêm tiền đóng bảo hiểm, tiền thuế TNCN. |
| Về bảo hiểm và thuế | Bao gồm: - BHXH (8%) - BHYT (1,5%) - BHTN (1%) - Thuế TNCN (nếu có) | Không bao gồm BHXH, BHYT, BHTN, Thuế TNCN |
| Chủ thể ưa chuộng | Người lao động | Người sử dụng lao động |
| Ưu điểm | Người lao động có thể chủ động tính toán đối với mức lương thực nhận của mình | Người lao động được nhận đúng số tiền đã thỏa thuận với người sử dụng lao động. Các khoản bảo hiểm, thuế TNCN sẽ do người sử dụng lao động tự trích ra và thanh toán. |
| Nhược điểm | Người lao động phải chủ động tính toán các khoản bảo hiểm mà mình đã đóng để tránh bị người sử dụng lao động tính sai. Đồng thời, người lao động cũng cần chủ động cập nhật các quy định về việc đóng các khoản tiền nêu trên. | Các quyền lợi về bảo hiểm của người lao động có thể thấp hơn mức quy định vì người sử dụng lao động có quyền quyết định mức đóng trong trường hợp này |
II. Cách đổi từ lương gross sang lương net và ngược lại?
Để tính lương net từ lương gross và ngược lại, bạn có thể sử dụng các công thức sau:
Lương Gross = Lương Net + (BHXH + BHYT + BHTN) + Thuế TNCN (nếu có)
Lương Net = Lương Gross - (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN nếu có)
Trong đó:
- Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 thì tỷ lệ trích đóng bảo hiểm xã hội từ tiền lương của người lao động được quy định như sau:
+ Bảo hiểm xã hội: 8%
+ Bảo hiểm thất nghiệp: 1%
+ Bảo hiểm y tế: 1,5%
- Đối với thuế TNCN:
Thuế TNCN = (Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Khoản giảm trừ) * Thuế suất
+ Các khoản được miễn có thể kể đến như:
- Tiền bồi thường tai nạn lao động;
- Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn tiền lương làm việc ban ngày;
- Tiền lương hưu;…
+ Các khoản giảm trừ gồm:
- Giảm trừ gia cảnh với bản thân người lao động: 11 triệu đồng/tháng;
- Giảm trừ gia cảnh với một người phụ thuộc: 4,4, triệu đồng/tháng;
- Các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện;
- Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học;
- Thuế suất: Thuế TNCN được tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
III. Mức lương tối thiểu vùng theo quy định mới nhất 2024?
Mức lương tối thiểu vùng năm 2024 được thực hiện theo quy định tại Điều 3 Nghị định 38/2022/NĐ-CP như sau:
- Mức lương tối thiểu tháng và mức lương tối thiểu giờ đối với người lao động làm việc cho người sử dụng lao động theo vùng được quy định như sau:
| Vùng | Mức lương tối thiểu tháng (Đơn vị: đồng/tháng) | Mức lương tối thiểu giờ (Đơn vị: đồng/giờ) |
| Vùng I | 4.680.000 | 22.500 |
| Vùng II | 4.160.000 | 20.000 |
| Vùng III | 3.640.000 | 17.500 |
| Vùng IV | 3.250.000 | 15.600 |
- Danh mục địa bàn vùng I, vùng II, vùng III, vùng IV được quy định tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định Nghị định 38/2022/NĐ-CP.
Kết luận
Lương gross và lương net đóng vai trò quan trọng trong hợp đồng lao động và thủ tục làm việc. Việc phân biệt và tính toán chúng đòi hỏi sự hiểu biết về các quy định về bảo hiểm và thuế TNCN. Việc lựa chọn giữa lương gross và lương net phụ thuộc vào ưu tiên cá nhân và thỏa thuận trong hợp đồng lao động, nhưng không ảnh hưởng đến mức thu nhập thực tế của người lao động.