XỬ PHẠT HÀNH VI VƯỢT ĐÈN ĐỎ GÂY TAI NẠN CHẾT NGƯỜI
Việc vượt đèn đỏ gây tai nạn chết người là một trong những hành vi vi phạm giao thông đường bộ đầy nguy hiểm và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Đèn đỏ, như một biểu tượng rõ ràng của tín hiệu dừng lại, được thiết kế để bảo đảm an toàn cho mọi người trên đường. Tuy nhiên, không hiếm trường hợp chúng ta nghe về những tai nạn thảm khốc mà việc vượt đèn đỏ đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra những mất mát không thể khắc phục được. Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét những hậu quả đáng sợ của việc vượt đèn đỏ gây tai nạn chết người và tầm quan trọng của việc tuân thủ luật lệ giao thông.
1. Quy định về lỗi vượt đèn đỏ
Theo khoản 3 của Điều 10 trong Luật Giao thông đường bộ năm 2008, tín hiệu đèn giao thông được phân thành ba màu và có các ý nghĩa cụ thể như sau:
- Tín hiệu đèn xanh: Khi đèn xanh sáng, người điều khiển giao thông được phép tiến hành di chuyển.
- Tín hiệu đèn đỏ: Khi đèn đỏ sáng, người điều khiển giao thông bị nghiêm cấm tiến hành di chuyển.
- Tín hiệu đèn vàng: Khi đèn vàng sáng, người điều khiển giao thông phải dừng lại trước vạch dừng. Trường hợp đã vượt qua vạch dừng thì được phép tiếp tục di chuyển. Nếu đèn vàng nhấp nháy, người điều khiển giao thông cũng được phép tiến hành di chuyển, nhưng phải giảm tốc độ, quan sát và nhường đường cho người đi bộ đang băng qua đường.
Theo quy định này, đèn đỏ báo hiệu rõ ràng là không được đi qua vạch dừng. Quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT cũng cụ thể quy định rằng đèn đỏ đồng nghĩa với việc các phương tiện phải dừng lại trước vạch dừng. Trong trường hợp không có vạch dừng, phương tiện phải dừng trước đèn tín hiệu theo hướng di chuyển của mình.
Việc vượt đèn đỏ đề cập đến tình trạng khi người lái xe tiếp tục di chuyển sau khi đèn tín hiệu giao thông đã chuyển sang màu đỏ mà không dừng lại trước vạch dừng xe. Hành vi này được quy định và xử phạt theo quy định tại điểm đ (khoản 2) của Điều 8 trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã được sửa đổi tại Nghị định 123/2021/NĐ-CP), và được coi là vi phạm khi không tuân thủ hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.
2. Vượt đèn đỏ gây tai nạn giao thông có bị truy cứu hình sự hay không?
Theo Điều 260 của Bộ luật Hình sự năm 2015, người điều khiển phương tiện giao thông vượt đèn đỏ và gây ra tai nạn giao thông sẽ chịu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Hình phạt tối đa cho tội này là án tù từ 7 năm đến 15 năm.
Các yếu tố cấu thành tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ bao gồm:
Khách thể của tội phạm: Đây liên quan đến việc bảo đảm an toàn trong hoạt động giao thông đường bộ và có mức nguy hiểm cao, có khả năng gây ra thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác, và có khả năng tạo ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Mặt khách quan của tội phạm:
- Hành vi khách quan: Đây là hành vi vi phạm quy định an toàn giao thông đường bộ của người tham gia giao thông, gây ra thiệt hại đối với tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác.
- Hậu quả: Tội này đòi hỏi phải có hậu quả xảy ra, gây thiệt hại đến tính mạng, tạo ra thương tích hoặc sức khỏe của người khác với tỷ lệ cụ thể hoặc gây thiệt hại tài sản ở mức độ nhất định, như gây chết người, gây thương tích hoặc tổn thương cơ thể với tỷ lệ tổn thương 61% trở lên, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, và nhiều trường hợp khác.
Mặt chủ quan của tội phạm: Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ có thể được thực hiện vô ý, tự tin hoặc cẩu thả.
Chủ thể của tội phạm: Người tham gia giao thông từ đủ 16 tuổi trở lên và có đủ năng lực trách nhiệm hình sự.
Tóm lại, việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người điều khiển phương tiện giao thông vượt đèn đỏ và gây ra tai nạn chết người hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho người khác phụ thuộc vào mức độ và tính chất của hậu quả gây ra.
3. Mức phạt đối với vượt đèn đỏ gây tai nạn chết người xử lý theo quy định như thế nào?
Phạm vi của hành vi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ (vượt đèn đỏ) đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, hệ thống pháp luật đã thiết lập các mức phạt xử lý cho những hành vi này như sau:
- Người tham gia giao thông vi phạm và gây chết người: Theo khoản 1 của Điều 260 trong Bộ luật Hình sự năm 2015, người nào vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ và gây chết người sẽ bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
- Người tham gia giao thông vi phạm và gây chết 02 người trở lên: Trong trường hợp người vi phạm giao thông gây chết 02 người trở lên, sẽ bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm theo khoản 2 của Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
- Người tham gia giao thông vi phạm và gây chết 03 người trở lên: Nếu người vi phạm giao thông gây chết 03 người trở lên, thì sẽ bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm theo khoản 3 của Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
- Người tham gia giao thông vi phạm có khả năng gây chết người nếu không được ngăn chặn kịp thời: Trong trường hợp hành vi vi phạm có khả năng gây chết người nếu không được ngăn chặn kịp thời, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm, hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm theo khoản 4 của Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015.
Như vậy, người tham gia giao thông vi phạm và gây tai nạn chết người sẽ phải đối mặt với các biện pháp xử lý phù hợp dựa trên mức độ và hậu quả của hành vi vi phạm, theo quy định tại Điều 260 của Bộ luật Hình sự năm 2015.
4. Vượt đèn đỏ và vượt đèn vàng khác nhau như thế nào?
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về báo hiệu đường bộ (QCVN 41:2019, sửa đổi từ Quy chuẩn 41:2016), quy định về tín hiệu đèn vàng và đèn đỏ được thay đổi như sau:
- Tín hiệu đèn vàng: Người điều khiển phương tiện phải dừng lại trước vạch dừng. Trong trường hợp đã vượt qua vạch dừng hoặc sắp vượt qua vạch dừng nhưng dừng lại có thể gây nguy hiểm, người điều khiển được phép tiếp tục di chuyển.
- Tín hiệu đèn đỏ: Người điều khiển phương tiện phải dừng lại trước vạch dừng. Nếu không có vạch dừng, phải dừng lại trước đèn tín hiệu theo chiều đi.
Dựa trên Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về báo hiệu đường bộ và khoản 3 của Điều 10 trong Luật Giao thông đường bộ năm 2008, ta có thể nhận thấy sự khác biệt rõ ràng giữa tín hiệu đèn vàng và đèn đỏ từ mục đích sử dụng:
- Tín hiệu đèn đỏ: Tín hiệu này cấm các phương tiện đi tiếp.
- Tín hiệu đèn vàng: Tín hiệu này yêu cầu người điều khiển phương tiện dừng lại trước vạch dừng. Trường hợp đã đi qua vạch dừng hoặc đang sát vạch dừng, nếu việc dừng lại có thể gây nguy hiểm, người điều khiển được phép tiếp tục di chuyển.
Sự khác biệt này quan trọng khi xem xét việc xử lý hành vi vi phạm đèn đỏ và đèn vàng. Đối với tín hiệu đèn vàng, nếu người tham gia giao thông đã đi qua vạch dừng sau khi đèn chuyển sang màu vàng hoặc đang ở rất gần vạch dừng và việc dừng lại có thể gây nguy hiểm, thì được phép tiếp tục di chuyển. Trong khi đó, đối với tín hiệu đèn đỏ, việc đi qua vạch dừng sau khi đèn đã chuyển sang đỏ đã là một vi phạm.
Kết luận:
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường bỏ qua những tín hiệu giao thông quen thuộc và có thể xem nhẹ việc vượt đèn đỏ. Tuy nhiên, những hậu quả của hành vi này có thể làm thay đổi cuộc đời và gây ra nỗi đau không thể chữa lành. Việc vượt đèn đỏ gây tai nạn chết người không chỉ gây tổn thương cho người tham gia giao thông, mà còn ảnh hưởng đến gia đình và xã hội. Vì vậy, việc tuân thủ luật lệ giao thông và tôn trọng các tín hiệu đèn đỏ là điều rất quan trọng để bảo đảm an toàn cho tất cả mọi người trên đường. Chúng ta cần thấu hiểu rằng mỗi lần tuân thủ luật lệ là một cơ hội để ngăn chặn những bi kịch không đáng có và bảo vệ tính mạng của mình và của người khác.