Xâm phạm quyền tác giả theo pháp luật Việt Nam

Trách nhiệm dân sự đối với vi phạm quyền tác giả là một khía cạnh quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Để bảo vệ quyền và sự công bằng cho tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả, pháp luật đã xác định rõ các hành vi vi phạm quyền tác giả và quy định cách xử lý chúng thông qua các biện pháp dân sự, xử phạt hành chính và trách nhiệm hình sự. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu qua bài viết sau.Hành vi vi phạm quyền tác giảHành vi vi phạm quyền tác giả là các hành động xâm phạm đối với quyền tác giả, được quy định tại Điều 28 Luật Sở hữu Trí tuệ 2005, đã được sửa đổi vào năm 2022. Các hành vi này bao gồm:Chiếm đoạt quyền tác giả đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học: Đây là hành vi mà người vi phạm sử dụng các thủ đoạn như gian dối, trộm cắp, hoặc lạm dụng tín nhiệm để thuộc đoạt những quyền tác giả thuộc về mình.Mạo danh tác giả: Nói đến việc sử dụng tên của tác giả để thực hiện các hành vi mang lại lợi ích cho bản thân.Công bố và phân phối tác phẩm vì lợi nhuận mà không có sự phép thuộc về tác giả.Công bố và phân phối tác phẩm có đồng tác giả mà không được sự đồng ý của tất cả các tác giả: Trường hợp này, nếu có sự đồng ý của một trong hai tác giả mà không có sự đồng ý của tác giả còn lại, hoặc không có sự đồng ý của cả hai tác giả thì được coi là vi phạm quyền tác giả.Sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả: Điều này thường xảy ra khi người vi phạm không chỉ sao chép tác phẩm mà còn thay đổi, biến dạng nó và đôi khi nói dối về nội dung gốc của tác phẩm.Sao chép tác phẩm mà không được phép của tác giả: Ngoại trừ những trường hợp nghiên cứu khoa học cá nhân hoặc để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu, việc sao chép tác phẩm mà không được phép đều được xem là vi phạm quyền tác giả.Làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của tác giả: Trừ trường hợp chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị.Sử dụng tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả, không trả tiền nhuận bút, thù lao, và quyền lợi vật chất khác theo quy định của pháp luật: Trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 25 của Luật Sở hữu Trí tuệ.Cho thuê tác phẩm mà không trả tiền nhuận bút, thù lao và quyền lợi vật chất khác cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.Nhân bản, sản xuất bản sao, phân phối, trưng bày hoặc truyền đạt tác phẩm đến công chúng qua mạng truyền thông và các phương tiện kỹ thuật số mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.Xuất bản tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.Cố ý hủy bỏ hoặc làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền tác giả thực hiện để bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm của mình.Cố ý xóa, thay đổi thông tin quản lý quyền dưới hình thức điện tử có trong tác phẩm.Sản xuất, lắp ráp, biến đổi, phân phối, nhập khẩu, xuất khẩu, bán hoặc cho thuê thiết bị khi biết hoặc có cơ sở để biết thiết bị đó làm vô hiệu các biện pháp kỹ thuật do chủ sở hữu quyền tác giả thực hiện để bảo vệ quyền tác giả đối với tác phẩm của mình.Làm và bán tác phẩm mà chữ ký của tác giả bị giả mạo: Người vi phạm giả mạo chữ ký để bán tác phẩm, nghệ thuật với mục đích thu được lợi nhuận.Xuất khẩu, nhập khẩu, phân phối bản sao tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.Tất cả các hành vi này đều làm suy yếu quyền và sự công bằng cho tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả, và cần được xem xét và xử lý theo quy định của pháp luật.Cách xử lý vi phạm quyền tác giả được thực hiện qua các biện pháp sau đâyBiện pháp dân sự: Dựa trên Điều 202 của Luật Sở hữu Trí tuệ năm 2005, Tòa án có thể áp dụng các biện pháp dân sự sau đối với vi phạm quyền tác giả:Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm: Tòa án có thể ra quyết định yêu cầu người vi phạm dừng ngay hành vi vi phạm quyền tác giả.Buộc xin lỗi, cải chính công khai: Người vi phạm có thể bị buộc phải xin lỗi và cải chính công khai trước công chúng để khắc phục hậu quả của hành vi vi phạm.Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự: Tòa án có thể yêu cầu người vi phạm thực hiện các nghĩa vụ dân sự như việc trả lại tác phẩm, bản sao tác phẩm, hoặc thực hiện các biện pháp khác để khắc phục hậu quả.Buộc bồi thường thiệt hại: Người vi phạm có thể bị buộc phải bồi thường thiệt hại cho tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả.Buộc tiêu hủy hoặc buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại: Tòa án có thể ra quyết định yêu cầu tiêu hủy hoặc phân phối tác phẩm hoặc đưa vào sử dụng mà không liên quan đến mục đích thương mại đối với hàng hóa, nguyên liệu, vật liệu, và phương tiện sử dụng chủ yếu để sản xuất hoặc kinh doanh hàng hóa vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, với điều kiện không ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ.Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan: Theo quy định tại Nghị định 131/2013/NĐ-CP, các hành vi xâm phạm quyền tác giả hoặc quyền liên quan có thể bị xử phạt hành chính với các mức tiền phạt như sau:Xử phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng tác phẩm mà không nêu tên thật, bút danh tác giả, tên tác phẩm hoặc nêu không đúng tên thật hoặc bút danh tác giả, tên tác phẩm trên bản sao tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng.Xử phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi vận chuyển hàng hóa được sản xuất mà không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan.Xử phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi tàng trữ hàng hóa được sản xuất mà không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan.Xử phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi tự ý sửa chữa, cắt xén tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.Xử phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi xuyên tạc tác phẩm gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.Xử phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi công bố tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định.Xử phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả.Truy cứu trách nhiệm hình sự: Theo Điều 225 của Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi xâm phạm quyền tác giả có thể bị xem xét về trách nhiệm hình sự. Cụ thể, người nào cố ý thực hiện một trong các hành vi sau đây có thể bị xử lý hình sự:Sao chép tác phẩm, phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, xâm phạm quyền tác giả: Người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.Vì vậy, xử lý hành vi vi phạm quyền tác giả sẽ tùy thuộc vào mức độ, tính chất và hậu quả của hành vi đó. Các biện pháp dân sự, xử phạt hành chính, và xử lý hình sự được áp dụng để đảm bảo quyền của tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả được bảo vệ và tuân thủ đúng quy định pháp luật.Kết luậnViệc bảo vệ quyền tác giả là một phần quan trọng của việc thúc đẩy sáng tạo và đảm bảo công bằng trong xã hội. Chúng đảm bảo rằng tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả được đối xử công bằng và tôn trọng, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo và đầu tư vào lĩnh vực nghệ thuật, văn học, khoa học và công nghệ. Qua những biện pháp này, xã hội có thể thúc đẩy sự phát triển và bảo tồn những giá trị văn hóa và tri thức quan trọng.