Phạm Diễm Thư

Khi xét về mức tạm ứng tiền lương của người lao động, việc hiểu rõ quy định và các trường hợp được đề cập trong Bộ luật Lao động 2019 là vô cùng quan trọng. Việc này không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn tạo ra sự minh bạch và công bằng trong quy trình trả lương. Cùng Thủ tục pháp luật điểm qua các quy định chi tiết về mức tạm ứng tiền lương dựa trên từng trường hợp cụ thể.1. Quy định về trả lương cho người lao độngQuy định về việc trả lương cho người lao động không chỉ là một điều cần thiết để bảo vệ quyền lợi của họ mà còn là nền tảng quan trọng của môi trường lao động công bằng và minh bạch. Căn cứ theo Điều 95 Bộ luật Lao động 2019 quy định về trả lương cho người lao động như sau:- Người sử dụng lao động trả lương cho người lao động căn cứ vào tiền lương đã thỏa thuận, năng suất lao động và chất lượng thực hiện công việc.- Tiền lương ghi trong hợp đồng lao động và tiền lương trả cho người lao động bằng tiền Đồng Việt Nam, trường hợp người lao động là người nước ngoài tại Việt Nam thì có thể bằng ngoại tệ.- Mỗi lần trả lương, người sử dụng lao động phải thông báo bảng kê trả lương cho người lao động, trong đó ghi rõ tiền lương, tiền lương làm thêm giờ, tiền lương làm việc vào ban đêm, nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có).2. Mức tạm ứng tiền lương - Trường hợp hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán (khoản 3 Điều 97 Bộ luật Lao động 2019)+ Người lao động hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán được trả lương theo thỏa thuận của hai bên; nếu công việc phải làm trong nhiều tháng thì hằng tháng được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc đã làm trong tháng.- Trường hợp thỏa thuận (khoản 1 Điều 101 Bộ luật Lao động 2019)+ Người lao động được tạm ứng tiền lương theo điều kiện do hai bên thỏa thuận và không bị tính lãi.- Trường hợp thực hiện nghĩa vụ công dân (khoản 2 Điều 101 Bộ luật Lao động 2019)+ Người sử dụng lao động phải cho người lao động tạm ứng tiền lương tương ứng với số ngày người lao động tạm thời nghỉ việc để thực hiện nghĩa vụ công dân từ 01 tuần trở lên nhưng tối đa không quá 01 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và người lao động phải hoàn trả số tiền đã tạm ứng.+ Người lao động nhập ngũ theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự thì không được tạm ứng tiền lương.- Trường hợp nghỉ hằng năm (khoản 5 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019)+ Khi nghỉ hằng năm mà chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này.+ Khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này quy định: Khi nghỉ hằng năm, người lao động được tạm ứng một khoản tiền ít nhất bằng tiền lương của những ngày nghỉ.- Trường hợp bị tạm đình chỉ công việc (khoản 2 Điều 128 Bộ luật Lao động 2019)+ Thời hạn tạm đình chỉ công việc không được quá 15 ngày, trường hợp đặc biệt không được quá 90 ngày. Trong thời gian bị tạm đình chỉ công việc, người lao động được tạm ứng 50% tiền lương trước khi bị đình chỉ công việc.+ Hết thời hạn tạm đình chỉ công việc, người sử dụng lao động phải nhận người lao động trở lại làm việc.Kết luậnSự cụ thể và minh bạch trong quy định về tạm ứng tiền lương là yếu tố cơ bản đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Điều này không chỉ đem lại sự an tâm cho người lao động mà còn tạo ra nền tảng vững chắc cho mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Việc áp dụng đúng, minh bạch các quy định này không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là nền tảng của một môi trường làm việc hài hòa, công bằng và tích cực.

Trong môi trường lao động ngày nay, việc xác định và áp dụng nguyên tắc bình đẳng và không phân biệt giới tính trong quá trình tuyển dụng là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ tạo ra một môi trường công bằng mà còn thúc đẩy sự đa dạng và phát triển bền vững. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu rõ hơn vấn đề này.1. Phân biệt đối xử trong lao động là gì?Căn cứ Khoản 8 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 quy định: “Phân biệt đối xử trong lao động là hành vi phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc trên cơ sở tình trạng nhiễm HIV hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn, tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp có tác động làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp.”Các hành vi như vậy không chỉ vi phạm nguyên tắc căn bản của công bằng và đạo đức mà còn cản trở sự phát triển bền vững của một môi trường làm việc công bằng và hòa thuận. Để xây dựng một môi trường lao động chân thực và mang tính đa dạng, cần thiết phải loại bỏ mọi hành vi phân biệt và thúc đẩy sự công bằng, tôn trọng và đánh giá người lao động dựa trên năng lực và đóng góp của họ, không phụ thuộc vào bất kỳ điều kiện cá nhân nào khác. Điều này không chỉ tạo điều kiện cho sự phát triển cá nhân mà còn đóng góp vào sự thịnh vượng và tiến bộ của toàn bộ cộng đồng lao động.2. Xử phạt hành vi phân biệt giới tính trong tuyển dụng lao độngHành vi phân biệt giới tính trong quá trình tuyển dụng lao động là một hành vi bị nghiêm cấm, theo quy định của Điều 8 Bộ luật Lao động 2019. Mức độ của vi phạm này trong lĩnh vực lao động và tuyển dụng có thể bị xử lý theo các quy định về xử phạt hành chính liên quan đến bình đẳng giới.Theo đó, hành vi phân biệt giới tính trong tuyển dụng lao động cũng là hành vi phân biệt đối xử trong lao động, do đó hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bình đẳng giới liên quan đến lao động sẽ bị xử phạt như sau (căn cứ Điều 8 Nghị định 125/2021/NĐ-CP):- Phạt cảnh cáo đối với hành vi vận động, xúi giục người khác lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp theo định kiến giới.- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:+ Phân biệt đối xử về giới trong bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh lao động;+ Ép buộc hoặc nghiêm cấm người khác lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp vì định kiến giới;+ Phân biệt đối xử về giới trong phân công công việc dẫn đến chênh lệch về thu nhập;+ Từ chối tuyển dụng hoặc tuyển dụng hạn chế người lao động thuộc một giới tính nhất định.- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi đặt ra và thực hiện các quy định, quy chế có sự phân biệt đối xử về giới.* Mức phạt tiền quy định đối với hành vi nêu trên được quy định áp dụng đối với cá nhân, trường hợp tổ chức có hành vi vi phạm hành chính như cá nhân thì mức phạt tiền bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. (khoản 2 Điều 5 Nghị định 125/2021/NĐ-CP)Kết luậnHành vi phân biệt giới tính trong quá trình tuyển dụng lao động không chỉ vi phạm quy định cơ bản mà còn gây hậu quả nghiêm trọng đến cả môi trường làm việc và cộng đồng lao động. Có thể thấy rõ tầm quan trọng của việc loại bỏ mọi hình thức phân biệt giới trong môi trường lao động, việc này không chỉ là vấn đề của cá nhân hay tổ chức mà là vấn đề về bình đẳng, công bằng và tiến bộ cho toàn bộ cộng đồng lao động. 

Khi tham gia vào quá trình lao động thì thời giờ làm việc đóng vai trò rất quan trọng. Do đó, để hiểu rõ việc người lao động được đi trễ hoặc về sớm trong những trường hợp cụ thể nào, hãy cùng Thủ tục pháp luật xem xét các quy định liên quan đến thời giờ làm việc và các quyền được đề cập trong pháp luật.1. Thời giờ làm việc là gì?"Thời gian làm việc" hoặc "thời gian làm việc" là khoảng thời gian mà một người làm việc hoặc một doanh nghiệp mở cửa để tiếp nhận khách hàng hoặc một tổ chức làm việc trong khoảng thời gian cố định hàng ngày. Thời gian làm việc thường được xác định trong hợp đồng lao động hoặc theo nội quy lao động của người sử dụng lao động.2. Thời giờ làm việc bình thường của người lao độngCăn cứ theo Điều 105 Bộ luật Lao động 2019 quy định thời giờ làm việc bình thường của người lao động như sau:“1. Thời giờ làm việc bình thường không quá 08 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 01 tuần.2. Người sử dụng lao động có quyền quy định thời giờ làm việc theo ngày hoặc tuần nhưng phải thông báo cho người lao động biết; trường hợp theo tuần thì thời giờ làm việc bình thường không quá 10 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 01 tuần.Nhà nước khuyến khích người sử dụng lao động thực hiện tuần làm việc 40 giờ đối với người lao động.3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm giới hạn thời gian làm việc tiếp xúc với yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại đúng theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và pháp luật có liên quan.”Như vậy, việc quy định rõ ràng thời giờ làm việc để người lao động có thể nắm rõ được các quy định này là cực kỳ quan trọng giúp bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người lao động trong quá trình lao động. Những quy định này giúp người lao động hiểu rõ về giới hạn thời gian làm việc và quyền lợi của họ, đồng thời cung cấp một khung hợp lý để quản lý thời gian làm việc.3. Trường hợp người lao động được đi trễ, về sớm* Căn cứ Khoản 3 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định người lao động nữ được nghỉ trong thời gian hành kinh như sau:- Lao động nữ trong thời gian hành kinh có quyền được nghỉ mỗi ngày 30 phút tính vào thời giờ làm việc và vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động. Số ngày có thời gian nghỉ trong thời gian hành kinh do hai bên thỏa thuận phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc và nhu cầu của lao động nữ nhưng tối thiểu là 03 ngày làm việc trong một tháng; thời điểm nghỉ cụ thể của từng tháng do người lao động thông báo với người sử dụng lao động;- Trường hợp lao động nữ có yêu cầu nghỉ linh hoạt hơn so với quy định tại điểm a khoản này thì hai bên thỏa thuận để được bố trí nghỉ phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc và nhu cầu của lao động nữ;- Trường hợp lao động nữ không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý để người lao động làm việc thì ngoài tiền lương được hưởng theo quy định tại điểm a khoản này, người lao động được trả thêm tiền lương theo công việc mà người lao động đã làm trong thời gian được nghỉ và thời gian làm việc này không tính vào thời giờ làm thêm của người lao động.Như vậy, quy định này không chỉ đề cập đến việc người lao động nữ được nghỉ 30 phút mỗi ngày trong thời gian hành kinh mà còn cho phép thỏa thuận về số ngày nghỉ trong thời gian này, tạo điều kiện linh hoạt và tùy thuộc vào điều kiện cụ thể tại nơi làm việc cũng như nhu cầu riêng của người lao động nữ.* Căn cứ khoản 4 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định người lao động nghỉ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi:- Lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi có quyền được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động;- Trường hợp lao động nữ có nhu cầu nghỉ linh hoạt hơn so với quy định tại điểm a khoản này thì người lao động thỏa thuận với người sử dụng lao động để được bố trí nghỉ phù hợp với điều kiện thực tế tại nơi làm việc và nhu cầu của lao động nữ;- Trường hợp lao động nữ không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý để người lao động làm việc thì ngoài tiền lương được hưởng theo quy định tại điểm a khoản này, người lao động được trả thêm tiền lương theo công việc mà người lao động đã làm trong thời gian được nghỉ.Quy định rõ ràng về việc nghỉ cho người lao động nữ trong thời gian hành kinh và thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi, thì ngoài ra luật lệ đã cung cấp các điều khoản linh hoạt và bảo vệ quyền lợi của người lao động nữ một cách chi tiết.Kết luậnCó thể thấy rằng quy định không chỉ đề cập đến việc người lao động nữ được nghỉ trong thời gian hành kinh và thời gian nuôi con nhưng còn cho phép thỏa thuận về số ngày nghỉ cũng như việc nghỉ linh hoạt hơn, phù hợp với điều kiện cụ thể tại nơi làm việc và nhu cầu riêng của người lao động nữ.Tuy nhiên, để áp dụng các quy định này một cách hiệu quả, cần sự cộng tác chặt chẽ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Điều này cũng cần sự linh hoạt và sự hiểu biết từ cả hai bên để tạo điều kiện làm việc tốt nhất cho cả người lao động và doanh nghiệp. 

Trong pháp luật dân sự quy định về thừa kế, việc xác định quyền lợi của con riêng đối với di sản thừa kế của cha dượng, mẹ kế không phải điều dễ dàng. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu vấn đề này.1. Con riêng có được hưởng di sản thừa kế không?Việc xác định quyền thừa kế của con riêng đối với di sản thừa kế của cha dượng thường đặt ra nhiều thắc mắc và tranh luận. Quy định theo Điều 654 của Bộ luật Dân sự năm 2015 đã đề cập tới quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế, dựa trên khái niệm "quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con". Tuy nhiên, việc định rõ và áp dụng khái niệm này trong thực tế pháp lý lại gây ra nhiều không rõ ràng.Căn cứ theo quy định tại Điều 654 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:“Quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kếCon riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 652 và Điều 653 của Bộ luật này.”“Quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con” là một khái niệm không được quy định cụ thể trong bất kỳ chế định nào của pháp luật Việt Nam. Nhưng có thể hiểu là những người có sự yêu thương, quan tâm, chăm sóc và nuôi dưỡng nhau như gia những đình bình thường và như những cha con, mẹ con ruột.Như vậy, con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định về thừa kế thế vị tại Điều 652 và quan hệ thừa kế giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi và cha đẻ, mẹ đẻ theo Điều 653 Bộ luật dân sự 2015.2. Trường hợp nào thì con riêng không được hưởng di sản thừa kế?Con riêng không được hưởng thừa kế di sản của cha dượng trong những trường hợp sau:- Thừa kế theo di chúc nhưng di chúc không hợp pháp- Con riêng và bố dượng không có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con: một trong những trường hợp chính là khi con riêng và cha dượng không thể chứng minh quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con. Điều này tạo ra một rào cản, khi quan hệ này không được xác định rõ ràng và cụ thể, dẫn đến việc hưởng thừa kế trở nên không khả thi.- Con riêng thuộc vào các trường hợp người không được hưởng di sản theo quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:“Người không được quyền hưởng di sản1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, huỷ di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.2. Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.”Tất cả những hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến việc hưởng thừa kế mà còn vi phạm trách nhiệm pháp lý và đạo đức trong xã hội.Kết luậnDo đó, quy định pháp luật đã rõ ràng xác định các trường hợp mà con riêng sẽ không được hưởng thừa kế di sản của cha dượng, mẹ kế cung cấp nền tảng để xác định rõ ràng quyền lợi và trách nhiệm trong việc thừa kế theo quy định pháp luật. 

Quy định pháp luật về việc hưởng thừa kế theo pháp luật là quá trình dịch chuyển tài sản và quyền lợi theo trình tự và điều kiện do pháp luật quy định. Điều này giúp xác định rõ ràng quyền lợi và trách nhiệm của từng người thừa kế, tạo nên sự minh bạch và công bằng trong việc thừa kế tài sản theo quy định pháp luật.1. Thừa kế theo pháp luật là gì?Căn cứ theo Điều 649 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.”Như vậy, thừa kế theo pháp luật là quá trình dịch chuyển tài sản và quyền lợi của người đã mất theo các quy định và hướng dẫn cụ thể trong luật pháp về việc xác định người thừa kế, điều kiện, và quy trình diễn ra thừa kế. Điều này đảm bảo sự công bằng, minh bạch và tuân thủ theo quy định pháp luật.2. Những trường hợp thừa kế theo pháp luậtCăn cứ theo quy định tại Điều 650 Bộ Luật dân sự 2015, quy định về Những trường hợp thừa kế theo pháp luật thì những trường hợp sau sẽ được hưởng thừa kế theo pháp luật xác định rõ ràng những tình huống mà việc thừa kế theo quy định pháp luật được áp dụng:- Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:+ Không có di chúc;+ Di chúc không hợp pháp;+ Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;+ Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.- Thừa kế theo pháp luật áp dụng đối với các phần di sản sau đây:+ Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;+ Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;+ Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.Việc quy định những trường hợp cụ thể mà thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong Điều 650 Bộ Luật Dân sự 2015 làm rõ ràng và cung cấp hướng dẫn cụ thể về việc thừa kế tài sản. Điều này giúp xác định rõ ràng quyền lợi, trách nhiệm và các tình huống cụ thể mà luật pháp quy định để đảm bảo sự minh bạch, công bằng trong việc thừa kế theo quy định của pháp luật.3. Hàng thừa kế theo pháp luật được quy định như thế nào?Hàng thừa kế theo pháp luật được quy định nhằm thiết lập một hệ thống thứ tự ưu tiên để phân chia di sản của người qua đời cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật. Điều này bao gồm việc xác định hàng thừa kế thứ nhất, thứ hai và thứ ba, mỗi hàng thừa kế có mức độ ưu tiên và quyền lợi khác nhau. Quy định về hàng thừa kế cũng bao gồm điều kiện và quy trình cụ thể mà pháp luật quy định để xác định xem ai là người được ưu tiên thừa kế và theo thứ tự như thế nào.Theo Điều 651 của Bộ luật Dân sự 2015, các hàng thừa kế được xác định cụ thể như sau:- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.- Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.Kết luậnQuy định về hàng thừa kế theo pháp luật giúp xác định một cách cụ thể và công bằng những người nào sẽ được ưu tiên thừa kế tài sản của người đã mất, dựa trên mối quan hệ họ có với người kế thừa và theo trình tự ưu tiên được xác định trước. 

Quyền từ chối này là quyền của người thừa kế, không ai có thể ép buộc hay ngăn cản. Tuy nhiên, quy định rõ ràng rằng mục đích của việc từ chối không được định hướng để trốn tránh nghĩa vụ tài sản đối với người khác. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu vấn đề này.1. Di sản thừa kế là gì?Di sản thừa kế là tài sản, quyền lợi và nghĩa vụ của một người đã qua đời mà được chuyển giao cho người khác, thường là người thừa kế, theo quy định của luật pháp.Di sản thừa kế bao gồm: tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong khối tài sản chung với người khác; quyển sử dụng đất là di sản thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự và đất đai.Di sản thừa kế còn bao gồm các quyền và nghĩa vụ tài sản của người chết để lại như: quyền đòi nợ, quyền đòi bồi thường thiệt hại; các quyền nhân thân gắn với tài sản như: quyền tác giả, quyền đối với các đối tượng sở hữu công nghiệp; các khoản nợ, các khoản bồi thường thiệt hại..2. Quyền từ chối nhận di sản thừa kếTheo Bộ luật Dân sự năm 2015, đặt ra quy định về quyền từ chối nhận di sản thừa kế của người thừa kế theo Điều 620. Điều này xác định rằng: người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.Quyền từ chối này là quyền của người thừa kế mà không ai có thể ép buộc hay ngăn cản. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mục đích của việc từ chối không được định hướng để trốn tránh nghĩa vụ tài sản đối với người khác.Ngoài ra, quy định rõ ràng thời điểm từ chối nhận di sản thừa kế cần diễn ra trước khi di sản được phân chia. Hành động từ chối phải được thực hiện bằng văn bản và gửi đến những bên liên quan như người quản lý di sản, các đồng thừa kế khác, người thực hiện phân chia di sản thừa kế.Như vậy, quyền từ chối di sản quan trọng nhất là mục đích của hành động này không phải là để trốn tránh trách nhiệm tài sản với người khác. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong việc quản lý và chia sẻ di sản thừa kế theo quy định của pháp luật.3. Ép người khác từ chối nhận di sản thừa kế bị xử lý thế nào?Hành vi ép người khác từ chối nhận di sản thừa kế bị xử lý theo nhiều cấp độ khác nhau, tùy thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi này, các hình thức xử lý như sau:- Không được quyền hưởng di sản: Theo điểm c khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự, người nào bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần/toàn bộ di sản của người đó thì sẽ không được hưởng di sản trừ trường hợp người để lại di sản đã biết nhưng vẫn cho hưởng theo di chúc.Đồng nghĩa, nếu một người thừa kế ép người thừa kế khác từ chối nhận di sản để bản thân được hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản mà người này lẽ ra được hưởng, đã bị kết án về hành vi này thì sẽ không được hưởng thừa kế trừ trường hợp người để lại di sản vẫn cho hưởng theo di chúc.- Bị xử phạt hành chính: Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu người nào dùng thủ đoạn gan dối để chiếm đoạt tài sản của người khác mà chưa đến mức phải chịu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị phạt tiền từ 02 - 03 triệu đồng.- Chịu trách nhiệm hình sự: Nếu tính chất vụ việc nghiêm trọng hơn, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội cưỡng đoạt tài sản theo quy định tại Điều 170 Bộ luật Hình sự với mức phạt tù cao nhất đến 20 năm tù.Kết luậnDo đó, việc xử lý hành vi ép người khác từ chối nhận di sản thừa kế phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tính chất cụ thể của hành vi, sự nghiêm trọng, và mức độ ảnh hưởng đến quyền lợi của người khác, quy định theo luật pháp có thể dẫn đến việc người vi phạm có thể không được hưởng di sản thừa kế, áp dụng khoản phạt hành chính hoặc thậm chí là trách nhiệm hình sự. 

Quyền sở hữu công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ, quản lý và điều chỉnh các loại tài sản trí tuệ khác nhau. Trong quá trình thực hiện quyền sở hữu công nghiệp, việc xác định và hiểu rõ về phạm vi của từng loại quyền là vô cùng quan trọng. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này.1. Quyền sở hữu công nghiệp là gì?Căn cứ theo Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ quy định thì: Quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh.2. Chủ thể quyền sở hữu công nghiệpĐể hiểu rõ hơn về chủ thể quyền sở hữu công nghiệp, chúng ta cần xác định những đối tượng và cá nhân cụ thể nào được coi là chủ thể quyền sở hữu công nghiệp theo quy định tại Điều 33 Nghị định 65/2023/NĐ-CP như sau:- Chủ thể quyền sở hữu công nghiệp bao gồm tổ chức, cá nhân sở hữu các đối tượng sở hữu công nghiệp quy định tại Điều 121 Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi 2022) hoặc tổ chức, cá nhân được chủ sở hữu chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp. - Trong trường hợp văn bằng bảo hộ đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu được cấp chung cho nhiều tổ chức, cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 86, khoản 5 Điều 87 và khoản 3 Điều 90 Luật Sở hữu trí tuệ thì quyền sở hữu công nghiệp thuộc sở hữu chung của các tổ chức, cá nhân đó. Các chủ sở hữu chung thực hiện quyền sở hữu theo quy định của pháp luật dân sự.3. Phạm vi quyền sở hữu công nghiệpTrong việc xác định quyền sở hữu công nghiệp, Nghị định 65/2023/NĐ-CP đã đưa ra những quy định cụ thể về phạm vi quyền sở hữu đối với các loại sở hữu công nghiệp khác nhau. Từ việc bảo vệ sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, đến việc quản lý tên thương mại và bí mật kinh doanh, mỗi loại quyền sở hữu được xác định một cách rõ ràng, cùng với các điều kiện và quy định cụ thể tại Điều 34 Nghị định 65/2023/NĐ-CP như sau: - Phạm vi quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được xác định theo phạm vi bảo hộ được ghi nhận trong Sổ đăng ký quốc gia về sở hữu công nghiệp, Đăng bạ quốc tế về nhãn hiệu và Đăng bạ quốc tế về kiểu dáng công nghiệp hoặc trong văn bằng bảo hộ, giấy xác nhận đăng ký quốc tế nhãn hiệu, quyết định chấp nhận bảo hộ kiểu dáng công nghiệp đăng ký quốc tế.- Phạm vi quyền đối với tên thương mại được xác định theo phạm vi bảo hộ tên thương mại, gồm tên thương mại, lĩnh vực kinh doanh và lãnh thổ kinh doanh trong đó tên thương mại được chủ thể mang tên thương mại sử dụng một cách hợp pháp. Việc đăng ký tên gọi của tổ chức, cá nhân kinh doanh trong thủ tục kinh doanh không được coi là sử dụng tên gọi đó mà chỉ là một điều kiện để việc sử dụng tên gọi đó được coi là hợp pháp.- Phạm vi quyền đối với bí mật kinh doanh được xác định theo phạm vi bảo hộ bí mật kinh doanh, gồm tập hợp các thông tin tạo thành bí mật kinh doanh, được sắp xếp theo một trật tự chính xác và đầy đủ đến mức có thể khai thác được.- Các chủ thể quyền sở hữu công nghiệp được hưởng các quyền và thực hiện các nghĩa vụ theo phạm vi bảo hộ với các điều kiện quy định tại các Điều 132, 133, 133a, 134, 135, 136, 136a, 137 Luật sở hữu trí tuệ.Kết luậnNghị định 65/2023/NĐ-CP đã cung cấp một khung pháp lý rõ ràng về phạm vi quyền sở hữu công nghiệp. Quy định cụ thể về sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, tên thương mại và bí mật kinh doanh đã tạo nên một nền tảng pháp lý vững chắc, giúp bảo vệ quyền lợi cho các chủ thể sở hữu, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo phạm vi bảo hộ được quy định chi tiết tại Luật Sở hữu trí tuệ.

Việc thực hiện thủ tục đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp là một quá trình phức tạp và yêu cầu sự chú ý đặc biệt đối với việc chuẩn bị hồ sơ. Quy trình này không chỉ đảm bảo tính chính xác và đầy đủ mà còn quan trọng để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xem xét và giải quyết đơn yêu cầu. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu các quy định này.1. Thành phần, số lượng hồ sơ:Trong việc chuẩn bị hồ sơ yêu cầu chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ, việc liệt kê và xác định số lượng, thành phần hồ sơ cần thiết rất quan trọng để đảm bảo tính đầy đủ và chính xác trong quá trình nộp đơn. Số lượng hồ sơ đơn giản, chỉ một bộ, nhưng sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đúng đắn và đầy đủ thông tin là điều quan trọng.- Tờ khai (02 tờ theo mẫu);- 02 bản hợp đồng;- Bản gốc văn bằng bảo hộ;- Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu về việc chuyển nhượng quyền sở hữu công nghiệp (nếu quyền sở hữu công nghiệp thuộc sở hữu chung);- Giấy uỷ quyền (nếu nộp hồ sơ thông qua đại diện);- Chứng từ nộp lệ phí.- Số lượng hồ sơ: 01 (bộ).2. Trình tự thực hiện:Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ: Hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp có thể nộp trực tiếp hoặc qua bưu điện tới trụ sở Cục Sở hữu trí tuệ tại Hà Nội hoặc 2 Văn phòng đại diện của Cục tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.Bước 2: Ra quyết dịnh cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp.- Trường hợp hồ sơ đăng ký không có thiếu sót: Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp.- Trường hợp hồ sơ đăng ký có thiếu sót: Cục Sở hữu trí tuệ ra thông báo dự định từ chối đăng ký hợp đồng, nêu rõ các thiếu sót của hồ sơ để người nộp hồ sơ sửa chữa các thiếu sót hoặc có ý kiến phản hồi về dự định từ chối đăng ký hợp đồng;- Ra thông báo từ chối đăng ký hợp đồng nếu người nộp hồ sơ không sửa chữa hoặc sửa chữa thiếu sót không đạt yêu cầu, không có ý kiến phản đối hoặc ý kiến phản đối không xác đáng về dự định từ chối đăng ký hợp đồng trong thời hạn đã được ấn định.Bước 3: Ghi nhận việc chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp vào Sổ đăng ký quốc gia về chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp.Bước 4: Công bố quyết định cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp trên Công báo sở hữu công nghiệp.3. Thời hạn xử lý hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệpCăn cứ Khoản 4, 5, 6 Điều 59 Nghị định 65/2023/NĐ-CP thì thời hạn xử lý hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp như sau:- Thời hạn xử lý hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp là 02 tháng. Thời gian dành cho người nộp hồ sơ sửa chữa thiếu sót không được tính vào thời gian xử lý hồ sơ.- Sau khi hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp được nộp cho cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp, các bên có tranh chấp liên quan đến hợp đồng thì cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp tạm dừng xem xét hồ sơ cho đến khi các bên giải quyết được tranh chấp và nộp tài liệu chứng minh đã giải quyết được tranh chấp thì cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp tiếp tục xem xét hồ sơ theo quy định.- Trước khi cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp ra quyết định ghi nhận hoặc từ chối ghi nhận đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp, một trong các bên muốn rút hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp thì phải có ý kiến đồng thuận của cả hai bên về việc rút hồ sơ đăng ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp đã nộp, trừ trường hợp rút đơn do không thể khắc phục được các thiếu sót theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp.Kết luậnThời hạn xử lý hồ sơ được quy định cụ thể, và sự linh hoạt trong việc xử lý tranh chấp cũng như việc rút hồ sơ đăng ký hợp đồng cũng được quy định một cách rõ ràng và cần sự đồng thuận của tất cả các bên liên quan. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc tuân thủ quy định, sự rõ ràng và chính xác trong việc thực hiện các bước xử lý hồ sơ, giúp đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan và tạo điều kiện thuận lợi cho việc xem xét, quyết định đúng đắn từ cơ quan quản lý. 

Những trường hợp mà văn bằng bảo hộ có thể bị chấm dứt toàn bộ hoặc một phần là những điều kiện được xác định rõ ràng, mỗi điều khoản đề cập đến một khía cạnh cụ thể, liên quan mật thiết đến việc duy trì và bảo vệ danh tiếng, chất lượng của sản phẩm, cũng như sự công bằng trong sở hữu công nghiệp. Hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu về vấn đề này.1. Chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộCăn cứ Điều 95 Luật sở hữu trí tuệ quy định văn bằng bảo hộ bị chấm dứt toàn bộ hoặc một phần hiệu lực trong các trường hợp sau đây:- Chủ văn bằng bảo hộ không nộp phí, lệ phí để duy trì hiệu lực hoặc gia hạn hiệu lực theo quy định;- Chủ văn bằng bảo hộ tuyên bố từ bỏ quyền sở hữu công nghiệp;- Chủ văn bằng bảo hộ không còn tồn tại hoặc chủ Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu không còn hoạt động kinh doanh mà không có người kế thừa hợp pháp;- Nhãn hiệu không được chủ sở hữu hoặc người được chủ sở hữu cho phép sử dụng trong thời hạn năm năm liên tục trước ngày có yêu cầu chấm dứt hiệu lực mà không có lý do chính đáng, trừ trường hợp việc sử dụng được bắt đầu hoặc bắt đầu lại trước ít nhất ba tháng tính đến ngày có yêu cầu chấm dứt hiệu lực;- Chủ Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với nhãn hiệu tập thể không kiểm soát hoặc kiểm soát không có hiệu quả việc thực hiện quy chế sử dụng nhãn hiệu tập thể;- Chủ Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với nhãn hiệu chứng nhận vi phạm quy chế sử dụng nhãn hiệu chứng nhận hoặc không kiểm soát, kiểm soát không có hiệu quả việc thực hiện quy chế sử dụng nhãn hiệu chứng nhận;- Các điều kiện địa lý tạo nên danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý bị thay đổi làm mất danh tiếng, chất lượng, đặc tính của sản phẩm đó;- Việc sử dụng nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ bởi chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc người được chủ sở hữu nhãn hiệu cho phép làm cho người tiêu dùng hiểu sai lệch về bản chất, chất lượng hoặc nguồn gốc địa lý của hàng hóa hoặc dịch vụ đó;- Nhãn hiệu được bảo hộ trở thành tên gọi thông thường của hàng hóa, dịch vụ đăng ký cho chính nhãn hiệu đó;- Chỉ dẫn địa lý của nước ngoài không còn được bảo hộ tại nước xuất xứ.Việc chấm dứt toàn bộ hoặc một phần hiệu lực của văn bằng bảo hộ không chỉ đơn thuần là vấn đề hình thức pháp lý mà còn liên quan chặt chẽ đến việc duy trì quyền sở hữu công nghiệp và bảo vệ danh tiếng, chất lượng của sản phẩm.2. Hồ sơ yêu cầu chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộTrong quá trình yêu cầu chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ, việc chuẩn bị hồ sơ là một bước không thể bỏ qua. Đây không chỉ là quy trình thủ tục hình thức mà còn quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và pháp lý của việc chấm dứt này. Tổ chức hoặc cá nhân có nhu cầu phải hoàn thiện một bộ hồ sơ chính xác và đầy đủ theo quy định.Để yêu cầu chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ, tổ chức, cá nhân cần phải chuẩn bị 01 bộ hồ sơ như sau:- Tờ khai chấm dứt, hủy bỏ hiệu lực văn bằng bảo hộ đối tượng sở hữu công nghiệp theo Mẫu số 08 tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 65/2023/NĐ-CP ngày 23/8/2023;- Chứng cứ (nếu có);- Văn bản ủy quyền (trường hợp yêu cầu được nộp thông qua đại diện);- Bản giải trình lý do yêu cầu (nêu rõ số văn bằng bảo hộ, lý do, căn cứ pháp luật, nội dung đề nghị chấm dứt một phần hoặc toàn bộ hiệu lực văn bằng bảo hộ) và các tài liệu liên quan;- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí (trường hợp nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ).Kết luậnViệc chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ không chỉ là một thủ tục pháp lý, mà còn là một bước quan trọng trong việc duy trì tính minh bạch và bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp. Chuẩn bị hồ sơ yêu cầu chấm dứt cũng đòi hỏi sự chính xác, đầy đủ theo quy định. Việc này không chỉ giúp tạo điều kiện cho quá trình thủ tục mà còn thể hiện sự chấp hành và tôn trọng quy định pháp .