Hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên

Trong lĩnh vực pháp lý gia đình và hôn nhân, việc hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên là một vấn đề quan trọng và phức tạp. Quyết định này có thể được Tòa án đưa ra dựa trên từng trường hợp cụ thể, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự phát triển của trẻ em. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu về phạm vi hạn chế quyền này, những trường hợp mà cha mẹ có thể bị hạn chế quyền, thời hạn áp dụng, và hậu quả pháp lý của quyết định này.Phạm vi hạn chế quyềnTùy theo từng tình huống cụ thể, Tòa án có thể, dưới sự tự quyết hoặc theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền, ra quyết định hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên. Hạn chế này có thể bao gồm việc không cho cha mẹ trông nom, chăm sóc, giáo dục con, hoặc quản lý tài sản riêng của con, hoặc đại diện theo pháp luật cho con.Những trường hợp cha mẹ bị hạn chế quyền đối với conTheo quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, cha mẹ có thể bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên trong các tình huống sau đây:Cha mẹ bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự của con được coi là hành vi nghiêm trọng nhất trong các hành vi mà cha mẹ có thể bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên. Hiến pháp năm 2013 cũng bảo vệ quyền không bị xâm phạm về thân thể, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của mỗi cá nhân.Cha mẹ phá tán tài sản của con. Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định rõ về quyền sở hữu của con, bao gồm cả tài sản riêng. Cha mẹ không được phép can thiệp vào tài sản riêng của con. Hành vi phá tán tài sản của con có thể bao gồm việc sử dụng tài sản của con cho mục đích cá nhân của cha mẹ, sử dụng tài sản của con cho kinh doanh bất hợp pháp, hoặc gây hậu quả nghiêm trọng cho tài sản riêng của con.Cha mẹ có lối sống đồi trụy. Lối sống đồi trụy của cha mẹ có thể bao gồm việc cha mẹ thường xuyên tham gia vào các hoạt động không lành mạnh hoặc có liên quan đến việc sử dụng chất kích thích, cờ bạc, rượu chè, hoặc tham gia vào các hoạt động đồi trụy. Lối sống đồi trụy này có thể tác động tiêu cực đến con cái và gây áp lực tâm lý lên họ.Cha mẹ xúi giục, ép buộc con thực hiện các hành vi trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội. Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định rõ nghĩa vụ của cha mẹ đối với con, trong đó có không được xúi giục hoặc ép buộc con thực hiện các hành vi trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội. Các hành vi này có thể bao gồm dụ dỗ trẻ em điều tra, buôn bán ma túy, tham gia vào hoạt động mại dâm, hoặc tham gia vào các hoạt động có hại cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ em.Thời hạn hạn chế quyềnTòa án quyết định hạn chế một hoặc một số quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên trong khoảng thời gian từ 01 năm đến 05 năm, với khả năng xem xét việc rút ngắn thời hạn này.Hậu quả pháp lý của việc cha mẹ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niênKhi một trong hai phụ huynh bị Tòa án hạn chế quyền đối với con chưa thành niên, quyền và trách nhiệm trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con, và quản lý tài sản riêng của con đều được ủy nhiệm cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự và Luật này. Điều này xảy ra trong các trường hợp sau:Cả cha và mẹ đều bị Tòa án hạn chế quyền đối với con chưa thành niên.Một trong hai phụ huynh không bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên, nhưng không đủ điều kiện để thực hiện quyền và trách nhiệm đối với con.Một trong hai phụ huynh bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên và vẫn chưa có sự xác định về người phụ huynh còn lại của con chưa thành niên.Cả cha và mẹ, dù đã bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên, vẫn phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ cung cấp chi phí cho con, bao gồm cả chi phí nuôi dưỡng.Người có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niênTheo quy định tại Điều 86 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, những cá nhân và tổ chức sau đây có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên:Cha, mẹ hoặc người giám hộ của con chưa thành niên, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, đều có quyền yêu cầu Tòa án xem xét và hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên.Các đối tượng sau đây cũng được quyền yêu cầu Tòa án xem xét và hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự:Người thân thích;Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;Hội liên hiệp phụ nữ.Ngoài ra, bất kỳ cá nhân, cơ quan hoặc tổ chức nào phát hiện cha mẹ có hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 của Điều 85 trong Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 đều có quyền đề nghị Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em và Hội liên hiệp phụ nữ để yêu cầu Tòa án xem xét và hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên.Kết luận Như vậy, việc hạn chế quyền của cha mẹ đối với con chưa thành niên là một biện pháp pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích của trẻ em trong các trường hợp đặc biệt. Tuy theo từng tình huống cụ thể, Tòa án có thể quyết định hạn chế quyền này và ủy nhiệm cho người giám hộ trách nhiệm trông nom và chăm sóc con. Điều này đồng nghĩa với việc cha mẹ vẫn phải thực hiện nghĩa vụ cung cấp chi phí cho con, bất kể tình huống họ đang đối mặt.